Niepożądane efekty zabiegów – Gabinety kosmetyczne to miejsca, w których klientki oraz klienci korzystają z zabiegów mających na celu poprawę ich wyglądu oraz samopoczucia. Niestety, często mamy do czynienia z niepożądanymi efektami wykonywanych zabiegów pielęgnacyjnych oraz upiększających – w artykule zapoznamy się z tymi najczęściej występującymi.

Zabieg manikiuru/pedikiuru ma na celu poprawienie wyglądu, jednak z drugiej strony podczas jego nieprawidłowego wykonywania wzrasta możliwość pojawienia się różnych patologii, zarówno w obrębie płytki paznokciowej, jak i skóry. Brak wystarczającego doświadczenia osoby wykonującej zabieg bezpośrednio przyczynia się do wystąpienia niepożądanych efektów, takich jak: uszkodzenia mechaniczne, podrażnienia, infekcje, alergie oraz przebarwienia pigmentacyjne płytek paznokciowych.

Uszkodzenia mechaniczne

Uszkodzenia mechaniczne spowodowane są nieprawidłowym i nieostrożnym użyciem narzędzi (frezy, pilniki, polerki, cęgi) podczas opracowywania płytek paznokciowych. Prowadzi to do podatności paznokci na pęknięcia, natomiast nadmierne ścieńczenie płytki paznokciowej powoduje jej łamanie oraz zwiększoną wrażliwość na temperaturę i ucisk. Następstwem nieostrożnego używania narzędzi może być onycholiza oraz bielacze przebarwienie płytki paznokciowej, jak również jej deformacje. Nadmierne szlifowanie powierzchni płytki paznokciowej może doprowadzić do poparzenia, natomiast zbyt silne dociskanie frezu o gruboziarnistym nasypie do wrażliwej i delikatnej płytki może powodować powstanie podpłytkowych krwawych wybroczyn.

Uszkodzenia oraz deformacje płytki paznokciowej w postaci poprzecznych bruzd powstają również podczas zbyt agresywnego odsuwania lub wycinania oskórka. Na szczęście mikrouszkodzenia dystalnej części macierzy nie są trwałe, ponieważ przesuwają się one w miarę wzrostu paznokcia w kierunku wolnego brzegu, powodując jedynie defekt kosmetyczny.

Zakażenia

Podczas wykonywania zabiegu narzędzia wielokrotnego użytku powinny być dezynfekowane, a następnie poddawane sterylizacji. Po zakończonym zabiegu pomieszczenie powinno naświetlać się lampą bakteriobójczą emitującą promienie UVC. Stosowanie tych fundamentalnych zasad zmniejsza ryzyko wystąpienia zakażeń bakteryjnych oraz wirusowych. Nieostrożne użycie narzędzi podczas zabiegu może doprowadzić do skaleczenia tkanki wału paznokciowego, co sprzyja rozwojowi zakażenia, m.in.: zanokcicy, ropnego zapalenia wału paznokciowego, grzybicy. Najczęściej występujące patogeny to bakterie Pseudomonas aeruginosa, Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae oraz grzyby drożdżopodobne Candida albicans. W momencie przerwania ciągłości tkanek zwiększa się również ryzyko zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu B i C oraz wirusem HIV, dlatego tak ważne jest postępowanie aseptyczne i antyseptyczne. Pozwala ono zapewnić bezpieczeństwo klientów, jak i osoby wykonującej dany zabieg.

Alergie i podrażnienia

W gabinetach kosmetycznych coraz częściej mamy do czynienia z występowaniem alergii lub podrażnień, które wynikają z używania zmywaczy do paznokci oraz różnych preparatów ułatwiających usuwanie skórek. Substancje wykorzystywane w tych środkach – aceton, alkohol izopropylowy, octan etylu, octan butylu, wodorotlenek potasu – mogą podrażniać płytkę paznokciową oraz skórę. W wielu przypadkach powodują nadmierne przesuszenie, łamliwość i rozdwajanie paznokci, niekiedy przyczyniają się do powstania onycholizy.

Lakiery do paznokci, bazy pod lakier czy preparaty nabłyszczające i przyspieszające schnięcie lakieru również mogą wywoływać alergie. Najczęściej zawierają one octan etylu, octan butylu, nitrocelulozę, żywicę, czyli substancje, które mają potencjalne działanie drażniące. Wyprysk kontaktowy, który pojawia się na skórze stóp oraz na wałach paznokciowych, najczęściej spowodowany jest barwnikami oraz rozpuszczalnikami (estry glikolu). Towarzyszącym objawem jest silny świąd oraz pieczenie. Wyschnięty lakier ma słabe właściwości drażniące i wywołujące alergie, natomiast zdarza się, że w niektórych przypadkach również prowadzi do jej wystąpienia. Przyczynia się do tego nikiel, którego związki dodawane są do lakierów.

Żele, akryle i fiberglass to produkty, które wykorzystywane są do stylizacji paznokci. Ulegają one stwardnieniu podczas procesu polimeryzacji. Masa akrylowa powstaje na skutek połączenia monomeru, fazy płynnej (metakrylan etylu) z fazą stałą (polimetakrylan etylu lub polimetakrylan metylu, niekiedy ich mieszanina). Dodatkowo obecne są substancje stabilizujące i uelastyczniające. Reakcje alergiczne po zastosowaniu akrylanów mogą wystąpić w różnych odstępach czasu po ich aplikacji. Mogą wywoływać świąd i ból w okolicy paznokcia. Następstwem ich stosowania jest ścieńczenie płytki paznokciowej, jej odwarstwienie, niekiedy całkowita utrata. Stosowanie tego preparatu do odtwarzania płytek paznokciowych na stopach nie jest wskazane, ponieważ ze względu na brak elastyczności, podczas urazu może dojść do oderwania paznokcia lub onycholizy. Przestrzeń ta sprzyja rozwojowi bakterii i grzybów.

Lakiery hybrydowe i żele coraz częściej powodują wystąpienie alergii w postaci wyprysku kontaktowego. Zmiany pojawiają się nie tylko w okolicy paznokci, ale mogą dotyczyć skóry na całym ciele. Występują bezpośrednio po ekspozycji, jak również po dłuższym czasie. Działanie drażniące najczęściej powodują HEMA (2-hydroksyetylometakrylan) oraz HPMA (2-hydroksypropylometakrylan). Podczas utwardzania żel kurcząc się, powoduje nieprzyjemne uczucie ściskania, pulsowania oraz ciepła.

Metoda fiberglass, połączenie substancji żywiczych i włókien jedwabnych, papierowych, szklanych lub lnianych, obecnie najrzadziej powoduje wystąpienie reakcji alergicznej. Szkodliwe dla paznokci są również kleje zawierające cyjanoakrylany oraz tzw. primery, których zastosowanie ma spowodować lepszą przyczepność mas żelowych i akrylowych do paznokci. Natomiast długotrwałe stosowanie lakierów o ciemnych i intensywnych kolorach, bez używania odpowiedniej bazy, prowadzi do zażółcenia płytki paznokciowej. Należy pamiętać, że produkty używane do stylizacji paznokci mogą przyczyniać się do wystąpienia leukonychii, onycholizy oraz alergii kontaktowej. Osoba wykonująca zabieg, w razie wystąpienia u klienta objawów alergii, związanych z użyciem substancji wykorzystywanych do stylizacji paznokci, powinna skierować go do lekarza specjalisty.