Z tego artykułu dowiesz się:

• jakie polskie surowce naturalne są wykorzystywane w formulacjach kosmetycznych i jakie mają właściwości pielęgnacyjne,
• dlaczego rodzime ekstrakty roślinne, oleje, produkty pszczele i surowce mineralne stanowią wartościową alternatywę dla składników importowanych,
• w jaki sposób stosowanie lokalnych surowców wspiera rozwój ekologicznej i zrównoważonej kosmetologii w Polsce.

Polska posiada bogactwo naturalnych surowców wykorzystywanych w kosmetyce, które stanowią wartościową alternatywę dla surowców importowanych. Dzięki zróżnicowanemu klimatowi oraz dużej powierzchni upraw ziół i roślin zielarskich, polski rynek kosmetyczny może korzystać z lokalnych składników, które charakteryzują się wysoką jakością, dostępnością oraz zgodnością z trendami eko i less waste. Technolodzy coraz częściej przy recepturowaniu wybierają rodzime surowce, jest to związane z kilkoma aspektami, po pierwsze dobry wpływ na naszą skórę (skóra lubi to co jest lokalne), po drugie szybka dostępność i małe opakowania (duże opakowania surowców są bardzo kłopotliwe).

Wpływ ekstraktów roślinnych na skórę. Dlaczego tak chętnie technolodzy dodają ekstrakty do receptur?

Ekstrakty roślinne to skoncentrowane wyciągi pozyskiwane z różnych części roślin, takich jak kwiaty, liście, łodygi, korzenie i owoce. Są bogate w cenne składniki aktywne, m.in. witaminy, minerały, flawonoidy, kwasy organiczne oraz antyoksydanty, które wspierają pielęgnację
i regenerację skóry. Ekstrakty roślinne działają na skórę w sposób wielokierunkowy, co jest ich wielką zaletą. Wykazują działanie przeciwzapalne, dzięki czemu łagodzą podrażnienia oraz zmniejszają zaczerwienienia, co jest szczególnie ważne przy cerze wrażliwej i naczynkowej (przykładem jest ekstrakt z nagietka czy rumianku). Wspomagają również nawilżenie skóry, umożliwiając wiązanie wody w naskórku i zapobiegając jej przesuszeniu, co można osiągnąć dzięki ekstraktowi z owsa czy aloesu. Zawartości antyoksydantów w ekstraktach roślinnych chronią skórę przed działaniem wolnych rodników, co spowalnia procesy starzenia się skóry (np. ekstrakt z aronii, zielonej herbaty). Działają także łagodząco, zmniejszając uczucie ściągnięcia oraz wspomagając redukcję stanów zapalnych, co jest możliwe dzięki ekstraktowi z mniszka lekarskiego czy lawendy. Wpływają również oczyszczająco na skórę, regulując wydzielanie sebum i wspierając walkę z trądzikiem (np. ekstrakt z pokrzywy, szałwii). Wyrównują koloryt skóry i redukują przebarwienia, wykazując działanie rozjaśniające, co jest przydatne przy skórze z nierównym kolorytem (np. ekstrakt z cytryny, lukrecji). Ważnym działaniem ekstraktów roślinnych jest także wzmacnianie naczynek krwionośnych oraz zmniejszenie widoczności „pajączków”, wspieranie pielęgnacji cery naczynkowej (np. ekstrakt z kasztanowca, arniki).

Dlaczego skóra problematyczna lubi działanie surowców mineralnych?

Surowce mineralne wykorzystywane w recepturze kosmetycznej to m.in. glinki, borowina, błoto siarczkowe oraz sól z polskich złóż. Stanowią one cenne źródło minerałów, takich jak krzem, magnez, wapń, potas czy żelazo, które wpływają korzystnie na kondycję skóry
i wspierają jej pielęgnację. Surowce mineralne wykazują przede wszystkim działanie oczyszczające, pomagając usuwać zanieczyszczenia oraz nadmiar sebum z powierzchni skóry. Poprawiają wygląd cery tłustej i mieszanej oraz zapobiegają powstawaniu zaskórników. Przykładem mogą być glinka biała i zielona, które absorbują nadmiar sebum, działają matująco i zwężają pory. Kolejnym ważnym działaniem surowców mineralnych jest działanie detoksykujące, które polega na usuwaniu toksyn i wspomaganiu procesów regeneracji skóry. Błoto siarczkowe z Buska-Zdroju oraz borowina z polskich uzdrowisk stymulują odnowę komórkową, działają przeciwzapalnie oraz wspierają leczenie problemów skórnych, takich jak trądzik czy łuszczyca. Surowce mineralne mają również działanie przeciwzapalne i łagodzące, co jest istotne w pielęgnacji skóry wrażliwej i podrażnionej. Regularne stosowanie masek
z glinkami lub kąpieli z dodatkiem soli leczniczej z Bochni i Wieliczki pomaga zmniejszać obrzęki, zaczerwienienia oraz wspiera regenerację skóry. Zawartości minerałów wykazują również działanie remineralizujące, dostarczając skórze potrzebnych pierwiastków, co wpływa na jej elastyczność, jędrność oraz ogólną poprawę kondycji. Skóra staje się lepiej dotleniona
i odżywiona.

Polskie oleje w recepturze kosmetycznej i ich emoliencyjne działanie.

Olej lniany, olej z czarnuszki, olej z rokitnika czy olej z pestek malin, są bogatym źródłem kwasów tłuszczowych (omega-3, omega-6, omega-9), witamin (A, E), fitosteroli oraz antyoksydantów, co sprawia, że mają silne działanie pielęgnacyjne na skórę. Oleje odżywiają
i regenerują skórę, wspierając odbudowę bariery hydrolipidowej, która chroni przed utratą wody oraz szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych. Skóra staje się bardziej elastyczna, miękka i mniej podatna na przesuszenie (przykład: olej lniany). Wykazują również działanie przeciwzapalne, co jest szczególnie przydatne w pielęgnacji skóry trądzikowej, wrażliwej oraz problematycznej. Olej z czarnuszki łagodzi stany zapalne i zmiany trądzikowe, redukując zaczerwienienia i przyspieszając gojenie niedoskonałości. Dzięki zawartości antyoksydantów, takich jak witamina E, polskie oleje chronią skórę przed działaniem wolnych rodników, co spowalnia procesy starzenia i wspiera zachowanie młodego wyglądu skóry. Przykładem jest olej z rokitnika, który dodatkowo wspomaga regenerację skóry i poprawia jej koloryt. Emoliencyjne działanie zmiękczające i wygładzające, sprawia, że skóra staje się gładsza w dotyku, lepiej nawilżona i mniej podatna na podrażnienia. Wzmacniają także naczynia krwionośne oraz wspierają walkę z przesuszeniem skóry, co jest szczególnie ważne w okresie zimowym.

Wpływ produktów pszczelich na skórę.

Produkty pszczele, takie jak miód, propolis i wosk pszczeli, od dawna są wykorzystywane
w recepturze kosmetycznej ze względu na swoje wyjątkowe właściwości pielęgnacyjne
i lecznicze. Są naturalnym źródłem witamin, minerałów, enzymów oraz substancji biologicznie czynnych, które wspierają zdrowie i regenerację skóry. Miód ma silne właściwości nawilżające, dzięki czemu doskonale zapobiega przesuszeniu skóry oraz poprawia jej elastyczność. Ponadto działa przeciwbakteryjnie i antyseptycznie, co sprawia, że jest skuteczny w pielęgnacji cery problematycznej, ze skłonnością do trądziku i stanów zapalnych. Miód wspomaga regenerację naskórka, przyspieszając gojenie drobnych uszkodzeń. Propolis, czyli kit pszczeli, wyróżnia się silnym działaniem antyseptycznym, przeciwzapalnym i antybakteryjnym. Jest wykorzystywany do łagodzenia podrażnień, przyspieszania gojenia ran oraz ochrony skóry przed infekcjami. Propolis stymuluje regenerację tkanek, wzmacnia barierę ochronną skóry i pomaga zwalczać wolne rodniki, co spowalnia procesy starzenia. Wosk pszczeli to nie tylko składnik konsystencjotwórczy, działa przede wszystkim natłuszczająco i ochronnie. Tworzy na powierzchni skóry naturalną warstwę okluzyjną, która zabezpiecza ją przed nadmierną utratą wody, a także chroni przed szkodliwym wpływem czynników zewnętrznych, takich jak wiatr, mróz czy zanieczyszczenia. Wosk wspiera także regenerację skóry, wygładza ją i poprawia jej ogólną kondycję.

Wprowadzenie polskich surowców kosmetycznych do receptur kosmetycznych stanowi istotny krok w kierunku tworzenia naturalnych, skutecznych oraz bezpiecznych produktów pielęgnacyjnych, które odpowiadają na potrzeby współczesnego rynku i świadomych konsumentów. Surowce pochodzenia lokalnego, takie jak ekstrakty roślinne, oleje, produkty pszczele czy surowce mineralne, charakteryzują się nie tylko wysoką jakością, ale także bogactwem zawartości składników aktywnych, które mają udowodnione właściwości pielęgnacyjne. Ich zastosowanie wpisuje się również w globalne trendy ekologiczne, zrównoważonego rozwoju i świadomej konsumpcji. Często pochodzą z unikalnych
i certyfikowanych upraw, które gwarantują czystość i naturalność składników. Ekstrakty
z nagietka, rumianku czy pokrzywy są znane ze swojego działania przeciwzapalnego
i łagodzącego, co czyni je niezastąpionymi w pielęgnacji skóry wrażliwej i podrażnionej. Oleje roślinne, takie jak olej lniany, z czarnuszki czy rokitnika, dostarczają skórze niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz witamin, które wspierają regenerację skóry
i odbudowę naturalnej bariery ochronnej, poprawiając jej nawilżenie i elastyczność. Miód, propolis i wosk pszczeli – są cenione za ich wielowymiarowe działanie: nawilżające, antybakteryjne, przeciwzapalne oraz regenerujące. Stanowią naturalną ochronę skóry przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi, a jednocześnie wspomagają procesy gojenia i odnowy komórkowej. Surowce mineralne, takie jak glinki czy borowina z polskich złóż, są znane ze swojego oczyszczającego, detoksykującego oraz remineralizującego wpływu na skórę. Wzmacniają one strukturę naskórka, poprawiają mikrokrążenie i wspierają eliminację toksyn, co korzystnie wpływa na wygląd oraz zdrowie cery.

Włączenie polskich surowców do receptur kosmetycznych nie tylko zwiększa ich wartość użytkową, ale także pozwala budować polską markę opartą na autentyczności, lokalności
i odpowiedzialności ekologicznej. Coraz więcej konsumentów docenia produkty, które są tworzone z poszanowaniem środowiska, przy jednoczesnym zachowaniu wysokiej skuteczności działania. Polskie surowce kosmetyczne doskonale wpisują się w ten trend, łącząc tradycyjną wiedzę zielarską z nowoczesnymi technologiami formulacji.

Podsumowując, polskie surowce kosmetyczne stanowią nieoceniony element nowoczesnych receptur, które zapewniają efektywność, bezpieczeństwo oraz wyjątkowe doświadczenie pielęgnacyjne. Ich zastosowanie nie tylko wpływa na poprawę kondycji skóry, ale także podnosi konkurencyjność i atrakcyjność kosmetyków na rynku krajowym i międzynarodowym. Technolodzy chętnie wprowadzają do formulacji surowce, które są dostępne na rynku lokalnym, mają krótkie terminy dostaw i niewielkie opakowania, co bardzo jest teraz konkurencyjne. Cena jest na tyle odpowiednia, że możemy pozwolić sobie na większe zawartości wybranych surowców w recepturze. Szersze zastosowanie w kosmetykach zapewniłyby badania aplikacyjne, marketingowe naszych surowców. Tu jeszcze, jako producenci surowców mamy małe braki w porównaniu do surowców zagranicznych.

Literatura

1. Dudzińska, D. (2018). Zioła i kosmetyki naturalne. Warszawa: PZWL.
2. Szczepanik, M., & Dąbrowska, M. (2019). Surowce kosmetyczne pochodzenia naturalnego. Lublin: UMCS.
3. Młynarczyk, A., & Jabłońska-Trypuć, A. (2021). Naturalne składniki w kosmetyce. Kraków: MedPharm Polska.
4. Górka, K. (2020). Produkty pszczele w kosmetyce i dermatologii. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
5. Malinowska, M. (2017). Kosmetologia pielęgnacyjna i lekarska. Tom 1. Warszawa: PZWL.