Z tego artykułu dowiesz się:
• Czym jest łuszczyca?
• W jaki sposób się przejawia?
• Jakie niesie ze sobą ryzyko oraz niedogodności?
• Jakie są metody jej leczenia?
• Na ile ważna jest wczesna diagnoza łuszczycy?
ŁUSZCZYCA W PRAKTYCE PODOLOGA – Przewlekła i trudna w leczeniu choroba, która atakuje skórę, stawy oraz paznokcie, zarówno te na dłoniach, jaki i u stóp. Terapia jest prowadzona zawsze przez lekarza, jednak warto, by każdy podolog posiadał wiedzę na temat zmian, jakie mogą wystąpić na paznokciach w przypadku pacjenta borykającego się z łuszczycą.
Przewlekły problem
Łuszczyca to przewlekła, zapalna choroba, w której rozwoju biorą udział czynniki immunologiczne, genetyczne oraz środowiskowe. Charakteryzuje się obecnością zmian rumieniowo-naciekowo-złuszczających (tzw. blaszek łuszczycowych), występujących na skórze gładkiej (najczęściej w okolicy stawów łokciowych, kolanowych i szpary międzypośladkowej) oraz na owłosionej skórze głowy. W przebiegu choroby może dochodzić do zajęcia stawów i rozwoju łuszczycowego zapalenia stawów. Dodatkowo u znacznej części chorych mogą pojawić się zmiany paznokciowe, które często stanowią znaczny defekt estetyczny oraz utrudniają codzienne funkcjonowanie i pracę zawodową. Łuszczyca paznokci jest przyczyną obniżenia jakości życia chorych. Szacuje się, że zmiany w obrębie aparatu paznokciowego w ciągu całego życia mogą dotyczyć aż 90 proc. pacjentów z łuszczycą.
Zmiany na paznokciach
Łuszczyca paznokci dzieli się w zależności od zajętej części paznokcia na dwie grupy ‒ łuszczycę macierzy paznokcia oraz łożyska paznokcia. Do typowych objawów zajęcia macierzy paznokcia należą zagłębienia w płytce paznokciowej (tzw. naparstkowanie), białe zabarwienie paznokci (leukonychia), czerwone plamki w obłączku oraz występowanie łamliwości paznokci. W przypadku łuszczycy obejmującej łożysko paznokcia do typowych objawów zalicza się obecność plam olejowych (przezroczyste, żółtopomarańczowe przebarwienia łożyska), hiperkeratozy podpaznokciowej (gromadzenia się komórek naskórka pod dystalną częścią płytki), linijnych wylewów krwawych oraz onycholizy, czyli oddzielania się dystalnej części płytki paznokciowej od łożyska. Najczęstszym objawem łuszczycy paznokcia jest naparstkowanie, natomiast najbardziej swoistym objawem charakterystycznym dla tej jednostki chorobowej są plamy olejowe. Do oceny nasilenia zmian paznokciowych w łuszczycy wykorzystuje się specjalne skale ‒ najczęściej używana w praktyce klinicznej jest skala NAPSI (Nail Psoriasis Severity Index). Łuszczycy paznokci mogą towarzyszyć nadkażenia grzybicze, które dotyczą około 1/4 chorych.
Łuszczyca paznokci jest przyczyną obniżenia jakości życia chorych. Szacuje się, że zmiany w obrębie aparatu paznokciowego w ciągu całego życia mogą dotyczyć aż 90 proc. pacjentów z łuszczycą.
Łuszczyca paznokci – plamy olejowe, naparstkowanie, onycholiza
Łuszczyca paznokci z nadkażeniem grzybiczym ‒ hiperkeratoza, zażółcenie płytek paznokciowych
Proces leczenia
Leczenie łuszczycy paznokci stanowi spore wyzwanie terapeutyczne. Zmiany chorobowe są często oporne na leczenie, a terapia bywa długotrwała. Dobór metody terapeutycznej zależy od nasilenia zmian paznokciowych, towarzyszących zmian skórnych i/lub stawowych oraz chorób współistniejących. W leczeniu miejscowym stosuje się glikokortykosteroidy oraz pochodne witaminy D3 (kalcypotriol). Korzyści mogą przynieść także doogniskowe wstrzyknięcia glikokortykosteroidów ‒ najczęściej triamcynolonu. W przypadku nieskuteczności terapii miejscowych oraz dużego nasilenia zmian paznokciowych wskazane jest włączenie leczenia ogólnego. Można rozważyć terapię systemową klasycznymi preparatami przeciwłuszczycowymi (metotreskat, cyklosporyna, acytretyna), nowymi substancjami drobnocząsteczkowymi o działaniu przeciwłuszczycowym lub leczenie biologiczne. Ze względu na częste współwystępowanie grzybicy paznokci, pacjenci powinni mieć wykonane badanie mykologiczne, a w przypadku potwierdzenia zakażenia należy zastosować odpowiednie leczenie przeciwgrzybicze.
Podsumowanie
Bardzo duże znaczenie ma postawienie wczesnej diagnozy i wprowadzenie odpowiedniego leczenia, gdyż pacjenci doświadczają wysokiego stopnia upośledzenia fizycznego i cierpienia emocjonalnego.
Leczenie łuszczycy paznokci wymaga długiego czasu zarówno przy użyciu leków konwencjonalnych, jak i leków biologicznych, w tym te ostatnie wykazują największą skuteczność i efektywność w terapii łuszczycy paznokci.