Z tego artykułu dowiesz się:

• jakie zmiany zachodzą w skórze głowy i mieszkach włosowych w procesie starzenia i jak wpływają na kondycję włosów,
• jakie są skuteczne strategie trychologii anti-aging, w tym zabiegi, pielęgnacja, suplementacja i probiotykoterapia,
• jak wspierać mikrobiom skóry głowy i przeciwdziałać wypadaniu włosów w kontekście starzenia biologicznego.

Trychologia anti-aging

Starzenie się to złożony, wieloetapowy proces biologiczny, który obejmuje cały organizm, w tym także skórę głowy i mieszki włosowe. Objawy związane ze starzeniem są najwyraźniej widoczne na twarzy, dlatego też budzą największe zainteresowanie w kosmetologii i medycynie estetycznej. Jednak również w skórze głowy i mieszkach włosowych dochodzi do niewidocznych najczęściej gołym okiem zmian, które odbijają się na wyglądzie włosów. Dlatego coraz więcej uwagi poświęca się zagadnieniom z zakresu trychologii anti-aging, której celem jest opóźnianie i kompensacja efektów starzenia się skóry głowy i mieszków włosowych oraz poprawa kondycji włosów.

Zmiany zachodzące w skórze związane z procesem starzenia

Skóra głowy, podobnie jak skóra innych części ciała, składa się z naskórka, skóry właściwej oraz warstwy podskórnej. Znajdują się w niej liczne mieszki włosowe, gruczoły łojowe, naczynia krwionośne oraz zakończenia nerwowe. Wraz z wiekiem dochodzi do zmniejszenia aktywności fibroblastów, co skutkuje spadkiem produkcji kolagenu, głównie typu I i III, elastyny oraz kwasu hialuronowego. To z kolei prowadzi do pogorszenia nawilżenia, osłabienia jędrności i elastyczności skóry głowy. Dodatkowo na skutek zmian w strukturze naczyń krwionośnych i zmniejszenia ich liczebności, upośledzeniu ulega mikrokrążenie, co bezpośrednio wpływa na pogorszenie odżywienia mieszków włosowych.

W procesie starzenia obserwuje się także wzrost poziomu cytokin prozapalnych oraz wolnych rodników, co powoduje przewlekły stan zapalny o niskim nasileniu (tzw. “inflammaging”). Ten stan przyczynia się do apoptozy komórek macierzystych w obrębie opuszki mieszka włosowego, zmniejszając ich zdolność do regeneracji i proliferacji.

Istotne znaczenie ma również zmniejszenie wydzielania sebum przez gruczoły łojowe, które przyczynia się do przesuszenia skóry głowy oraz zmniejszonego natłuszczenia i odżywienia włosów, które stają się matowe i bardziej podatne na uszkodzenia mechaniczne. Niedobór sebum wpływa również na warstwę hydrolipidową skóry głowy, która jest naturalnym środowiskiem bytowania mikroorganizmów. W efekcie może prowadzić do zaburzenia równowagi mikrobiomu i większej podatności na podrażnienia i stany zapalne skóry głowy. Badania wskazują także na zmiany różnorodności mikrobiologicznej z przewagą gatunków prozapalnych u osób z łysieniem androgenowym i plackowatym, choć dokładny wpływ mikrobiomu nie jest tu nadal poznany.

Wpływ starzenia na mieszki włosowe

Mieszki włosowe podlegają cyklowi wzrostu, który składa się z trzech głównych faz: anagenu (fazy wzrostu), katagenu (fazy przejściowej) i telogenu (fazy spoczynku). Starzenie się organizmu powoduje skracanie fazy anagenu i wydłużanie telogenu, co skutkuje zmniejszeniem gęstości włosów oraz ich miniaturyzacją. Proces ten może prowadzić do przerzedzenia włosów w obrębie szczytu głowy u mężczyzn i rozsianego u kobiet.

Istotnym czynnikiem wpływającym na starzenie mieszków włosowych są również zmiany hormonalne. Spadek estrogenów i progesteronu u kobiet w okresie menopauzy przyczynia się do wzrostu aktywności 5α-reduktazy przekształcającej testosteron do dihydrotestosteronu (DHT). Na skutek tego DHT silniej oddziałuje na mieszki włosowe, powodując ich miniaturyzację i przerzedzenie włosów. Obniżenie poziomu estrogenów wpływa również na zaburzenie ich proporcji względem testosteronu, co u kobiet predysponowanych genetycznie może uaktywnić lub nasilić androgenozależną utratę włosów.

Strategie trychologii anti-aging

Współczesna trychologia oferuje szereg skutecznych rozwiązań mających na celu przeciwdziałanie objawom procesu starzenia się skóry głowy i mieszków włosowych.

Terapie stymulujące mikrokrążenie

Zabiegi z zastosowaniem preparatów trychologicznych ze składnikami aktywnymi takimi jak: kofeina, niacyna, ekstrakt z żeń-szenia, ruszczyka, papryczki poprawiają ukrwienie skóry głowy, zwiększając dostępność tlenu i składników odżywczych dla mieszków włosowych.

Kuracje przeciwdziałające wypadaniu włosów i stymulujące ich wzrost

Oparte o preparaty wpływające na: wydłużenie fazy anagenu, aktywację „uśpionych” mieszków włosowych, stymulację komórek macierzy włosa, zmniejszenie aktywności enzymu 5-alfa-reduktazy. Wśród najczęściej wykorzystywanych składników aktywnych wymienić można pochodne minoksydylu, czynniki wzrostu komórkowego, peptyd miedziowy, ekstrakt z palmy sabałowej, biotynę, cynk, aminokwasy (arginina, cysteina).

Pielęgnacja wzmacniająca mikrobiom

Ukierunkowana na poprawę stanu bariery hydrolipidowej oraz odpowiednią ilość i różnorodność bytujących mikroorganizmów, które wpływają na kontrolę procesów zapalnych i wolnorodnikowych w skórze. Oparta o składniki takie jak probiotyki, prebiotyki i postbiotyki oraz niezbędne, nienasycone kwasy tłuszczowe NNKT.

Suplementacja uzupełniająca niedobory

Wraz z wiekiem organizm gorzej przyswaja witaminy i minerały z pożywienia a ich niedobór może mieć istotny udział w pogorszeniu kondycji skóry głowy i włosów. Dlatego w razie potrzeby warto rozważyć także suplementację uzupełniającą niedobory składników takich jak: witamina D, witaminy z grupy B, żelazo, cynk, selen, krzem, a także kwasy Omega. Pomocna może również okazać się probiotykoterapia, zwłaszcza u osób narażonych na przewlekły stres, nieregularne odżywianie, z objawami stanu zapalnego na skórze, po przebytych kuracjach farmakologicznych niekorzystnie wpływających na mikrobiom.

Trychologia anti-aging to dynamicznie rozwijająca się dziedzina, która łączy wiedzę z zakresu dermatologii, kosmetologii, endokrynologii i medycyny przeciwstarzeniowej. Wraz z wiekiem skóra głowy, podobnie jak skóra twarzy, ulega widocznym zmianom — pogarsza się mikrokrążenie, spada aktywność mieszków włosowych, zmniejsza się gęstość i jakość włosów, a bariera ochronna skóry ulega osłabieniu. Zintegrowane podejście, łączące odpowiednie zabiegi trychologiczne, pielęgnację wspierającą mikrobiom, suplementację oraz probiotykoterapię, pozwala skutecznie redukować objawy procesu starzenia i przywrócić skórze głowy równowagę, a włosom – siłę, gęstość i blask.