Z tego artykułu dowiesz się:

• czym jest onycholiza, jak ją rozpoznać i jakie sygnały powinny zaniepokoić stylistkę paznokci,
• jakie są najczęstsze przyczyny onycholizy w pracy salonowej – od mikrourazów po błędy techniczne i „efekt dźwigni”,
• jak bezpiecznie postępować z paznokciem objętym onycholizą oraz kiedy przerwać stylizację i skierować klientkę do specjalisty.

W mojej codziennej pracy w gabinecie Centrum Terapii Stopy bardzo często spotykam się z osobami, które zgłaszają się z problemem odwarstwienia płytki paznokcia. Onycholiza brzmi jak trudne, medyczne pojęcie, ale w praktyce oznacza, że płytka paznokcia odkleja się od łożyska, tworząc pustą przestrzeń, w której gromadzi się martwy naskórek, zanieczyszczenia i drobnoustroje chorobotwórcze. Dla stylistek paznokci to jedna z tych zmian, które trudno zignorować, bo wpływa zarówno na bezpieczeństwo klientki, jak i trwałość stylizacji. W tym artykule chcę Ci pokazać, skąd się bierze onycholiza, jak ją rozpoznać i jak powinnaś postępować z paznokciem objętym tą zmianą. Klientki często nie potrafią rozpoznać tego problemu, a stylistki – choć widzą zmianę – nie zawsze wiedzą, jak bezpiecznie poprowadzić manicure. Dlatego edukacja w tym obszarze staje się kluczowym elementem profesjonalnej pracy.

Czym właściwie jest onycholiza?

Onycholiza to odwarstwienie płytki paznokcia od łożyska. Widoczna jest jako białe, szare lub żółtawe pole pod płytką, które w rzeczywistości jest przestrzenią wypełnioną powietrzem i zanieczyszczeniami. Sama zmiana nie jest chorobą, a objawem, który informuje o przeciążeniach, urazach, nadwrażliwości chemicznej lub problemach dermatologicznych czy ogólnoustrojowych (samoistna onycholiza sygnalizuje problemy z hormonami tarczycy).

Warto pamiętać, że onycholiza zawsze zaczyna się od strony wolnego brzegu. Jeśli oddziela się od macierzy, może wskazywać na inną patologię i wymaga oceny specjalistycznej.

Najczęstsze przyczyny onycholizy w salonie stylizacji paznokci:

1. Mikrourazy

Do odwarstwienia płytki paznokcia od łożyska dochodzi często w wyniku uderzenia, podważenia płytki, przeciążenia przedłużonej stylizacji  lub codziennej aktywności wymagającej używania paznokci jako narzędzi. Cienka płytka reaguje szybciej i bardziej gwałtownie.

2. Błędy techniczne

Zbyt głębokie opracowanie paznokcia, nadmierne spiłowanie płytki, zbyt duża ilość masy na płytce paznokcia, stosowanie twardych produktów u osób z delikatną płytką, a także niewłaściwy dobór długości stylizacji mogą prowadzić do mikrouszkodzeń między płytką a łożyskiem.

3. Reakcje chemiczne spowodowane:

• podrażnienia wału okołopaznokciowego zbyt głębokim wycinaniem skóry,
• nadmiernego matowienia płytki i przepiłowania przy ściąganiu masy,
• przegrzania płytki podczas pracy frezem,
• cienka płytka i ciepło pochodzące z reakcji egzotermicznej polimeryzacji masy światłoutwardzalnej
• a także kontaktu skóry z produktem światłoutwardzalnym, w przypadku „zalania skórek”.

Zmiana pojawia się stopniowo, a płytka zaczyna szybciej tracić przyczepność do łożyska.

4. Nadmierne wydłużanie okresu noszenia stylizacji

Po kilku tygodniach produkt zachowuje się jak dźwignia działająca na rosnącą płytkę. Uderzenia i naprężenia z czasem powodują odwarstwienie. Warto pamiętać, że nawet średnia długość paznokcia może działać jak dźwignia, jeśli stylizacja była noszona zbyt długo. Dlaczego? Bo masa odrasta razem z paznokciem i przesuwa punkt nacisku coraz dalej, wydłużając ramię dźwigni — nawet jeśli paznokieć sam w sobie nie jest bardzo długi.

Dlatego na długim odroście częściej obserwujemy:

• odklejenie masy,
• uszkodzenia bocznych części płytki,
• onycholizę mechaniczną.

4. Przykład z życia — jak powstaje onycholiza „dźwigniowa”?

Wyobraź sobie stylizację noszoną 5–6 tygodni:

1. Paznokieć ma odrost 4–6 mm.
2. Cała masa przesuwa się w stronę wolnego brzegu.
3. Punkt podparcia płytki pozostaje ten sam.
4. Ramię dźwigni robi się coraz dłuższe.
5. Delikatne stuknięcie o klawiaturę, rąbek szuflady czy klamkę powoduje nacisk kilkukrotnie większy na linii łożysko–płytka.
6. Powstają mikrourazy, które łożysko interpretuje jako sygnał: „trzeba się odsunąć”.
7. Dochodzi do odwarstwienia — onycholizy.

To dlatego najwięcej przypadków onycholizy mechanicznej widzę u klientek, które:

• noszą bardzo długie stylizacje,
• wykonują dużo prac manualnych,
• przedłużają paznokcie bardziej niż pozwala naturalna płytka,
• przychodzą na uzupełnienia z dużym, niekontrolowanym odrostem.

5. Czynniki dermatologiczne

Łuszczyca, infekcje bakteryjne i grzybicze, atopowe zapalenie skóry czy zaburzenia keratynizacji mogą prowadzić do onycholizy. Stylistka nie diagnozuje chorób, ale powinna rozpoznawać zmiany, które wymagają konsultacji podologicznej lub dermatologicznej.

Postępowanie stylistki paznokci

1. Usunięcie całej stylizacji

Na odklejonej części płytki nie można zostawiać produktu. Przestrzeń pod nim sprzyja rozwojowi drobnoustrojów.

2. Delikatne opracowanie

Płytkę opracowuje się jedynie do granicy stabilnego połączenia z łożyskiem – bez agresywnego wycinania oderwanego fragmentu, co mogłoby wywołać kolejny uraz.

3. Ocena bezpieczeństwa

Stylizację należy przerwać, a jeśli pojawia się:

• Przebarwienie płytki paznokcia zielone, brązowe, czarne,
• nieprzyjemny zapach,
• stan zapalny wałów okołopaznokciowych, opuszka,
• ból lub tkliwość.

4. Edukacja jako element profesjonalizacji pracy

Klientkę warto poinformować, że:

• paznokieć potrzebuje czasu, by się odbudować (czasem nawet 3-6 miesięcy),
• należy unikać urazów mechanicznych,
• paznokieć nie może być nadmiernie obciążany stylizacją.

Rosnąca liczba przypadków onycholizy pokazuje, jak ważne jest pogłębianie wiedzy przez stylistki. W swojej pracy podologicznej często widzę, że właściwa technika, umiejętność obserwacji i ostrożna ocena zmian znacząco zmniejszają ryzyko komplikacji.

W branży dostępnych jest coraz więcej materiałów edukacyjnych, również tych przygotowywanych przez praktyków zajmujących się przypadkami onycholizy na co dzień. Jednym z takich opracowań jest videobook „Stylizacja bez kompromisów”, w którym omawiam szczegółowo mechanikę tej zmiany i zasady bezpiecznej pracy. Choć powstał głównie z myślą o stylistkach chcących pogłębić swoje kompetencje, jego przesłanie jest uniwersalne: świadoma technika to fundament zdrowych paznokci.

Onycholiza to częsty, ale w pełni rozpoznawalny problem, z którym stylistki spotykają się w codziennej pracy. Kluczem jest uważność, ostrożna technika oraz świadomość momentów, w których należy przerwać stylizację i skierować klientkę do podologa. Takie podejście nie tylko chroni zdrowie paznokci, lecz także buduje profesjonalny standard pracy, którego dziś oczekują klienci.