Niebezpieczne zabiegi – laureaci konkursu „Niebezpieczne zabiegi”

Z tego artykułu dowiesz się:

• o działaniu SLS na skórę,
• o stanie badań dotyczących wpływu SLS na stan skóry,
• jaka jest alternatywa dla SLS.

Laurylosiarczan sodu – Warto go unikać

Konkurs „Co piękności szkodziło, czyli o niebezpiecznych zabiegach i substancjach stosowanych w pogoni za urodą i młodością” skierowany był do uczniów szkół średnich i policealnych oraz studentów na kierunkach związanych z kosmetyką/kosmetologią. W kategorii: uczniowie szkół średnich i policealnych laureatkami zostały Weronika Chomacka i Oliwia Grochowska (nauczyciel prowadzący: Marlena Romanowska) ze Szkoły Policealnej – Medycznego Studium Zawodowego w Chełmie. Prezentujemy artykuł przygotowany przez laureatki konkursu.

Laurylosiarczan sodu znany jako SLS (Sodium Lauryl Sulfate) to jeden z detergentów najczęściej stosowanych w kosmetykach codziennego użytku. Znajdziemy go w szamponach, mydłach, żelach pod prysznic, pastach do zębów, a nawet w środkach czyszczących.

Jego główna zaleta to zdolność do tworzenia obfitej piany – co sprawia, że wiele osób kojarzy go z dokładnym oczyszczaniem. Jednak czy faktycznie jest on tak nieszkodliwy, jak mogłoby się wydawać? Jakie skutki niesie jego regularne stosowanie? Przyjrzyjmy się temu bliżej.¹

Dlaczego SLS jest tak powszechny?

To anionowy środek powierzchniowo czynny, który działa jak detergent i substancja pieniąca.

Jego popularność wśród producentów wynika przede wszystkim z niskiego kosztu produkcji oraz efektywności w usuwaniu zanieczyszczeń i tłuszczu. Nic więc dziwnego, że wytwórcy kosmetyków często sięgają po ten składnik.²

Nie wszyscy jednak zdają sobie sprawę, że SLS jest także wykorzystywany w przemyśle do odtłuszczania silników czy czyszczenia podłóg. Produkt, który usuwa brud z powierzchni mechanicznych, może wpływać na naszą skórę i włosy, pozbawiając je naturalnej warstwy ochronnej.

Jak działa na skórę i włosy?

SLS wnika w warstwę lipidową skóry, co prowadzi do jej przesuszenia i podrażnień. Może powodować:

• uczucie ściągnięcia,
• nadmierne przesuszenie,
• świąd i pieczenie,
• podrażnienia i reakcje alergiczne,
• nasilenie problemów skórnych, takich jak atopowe zapalenie skóry (AZS).

Narusza równowagę hydrolipidową skóry głowy, prowadząc do nadmiernego wydzielania sebum i szybszego przetłuszczania się włosów.

SLS narusza równowagę hydrolipidową skóry głowy, prowadząc do szybszego przetłuszczania się włosów

Długotrwałe stosowanie szamponów z SLS może także osłabiać cebulki włosowe, powodując wypadanie włosów.³

Czy jest szkodliwy dla zdrowia?

Chociaż SLS nie jest uznawany za substancję rakotwórczą, badania wykazały, że może podrażniać błony śluzowe oraz działać toksycznie na komórki. Naukowcy z University Medical College of Georgia odkryli, że ma tendencję do kumulowania się w tkankach organizmu. Kiedy dostanie się do oczu, spowoduje ich podrażnienie i uszkodzenia, szczególnie u małych dzieci.

Niektóre badania sugerują także, że regularne stosowanie kosmetyków z SLS zwiększa ryzyko wystąpienia egzemy i trądziku, a także przyczynia się do osłabienia bariery ochronnej skóry. Tym samym staje się ona bardziej podatna na infekcje i działanie szkodliwych czynników środowiskowych.⁴

Wpływ na skórę głowy

W toku jednego z badań porównano wpływ szamponów zawierających SLS z ich ekologicznymi odpowiednikami, opartymi na naturalnych detergentach. W eksperymencie wzięło udział 60 kobiet w wieku 20‒23 lat, zmagających się z problemem przetłuszczających się włosów. Podzielono je na dwie grupy:

• Grupa A stosowała ekologiczny szampon przez dwa miesiące;
• Grupa B przez ten sam okres używała szamponu z SLS.

Po dwóch miesiącach u kobiet z grupy A zauważono spadek poziomu sebum z 37,44 proc. do 23,27 proc. Natomiast w grupie B poziom sebum wzrósł do 46,50 proc. – co oznacza, że szampony z SLS mogą przyczyniać się do nadmiernego wydzielania łoju.⁵

Alternatywa dla SLS

Jeśli chcesz zadbać o zdrowie skóry i włosów, sięgaj po kosmetyki wolne od SLS. Oto kilka bezpieczniejszych zamienników:

• Coco-Glucoside – łagodny detergent pochodzący z kokosa i cukrów owocowych,
• Sodium Coco-Sulfate – naturalna alternatywa SLS, delikatniejsza dla skóry,
• Disodium Cocoyl Glutamate – delikatny środek myjący,
• Decyl Glucoside – składnik na bazie oleju kokosowego i glukozy, ceniony za łagodne działanie.

Dodatkowo warto też szukać kosmetyków z naturalnymi olejami i ekstraktami roślinnymi, które wspomagają nawilżenie i regenerację skóry, takimi jak olej kokosowy, masło shea czy ekstrakt z aloesu.⁶

SLS a środowisko

Oprócz negatywnego wpływu na skórę SLS przyczynia się także do zanieczyszczenia środowiska. W czasie jego produkcji emitowane są związki siarki oraz substancje rakotwórcze, a spływając do wód gruntowych, szkodzi organizmom wodnym. Stosując kosmetyki ekologiczne nie tylko dbamy o własne zdrowie, ale także chronimy planetę.

Kosmetyki naturalne prócz tego, że eliminują ryzyko podrażnień związanych z SLS, są także biodegradowalne, co oznacza, że szybciej rozkładają się w środowisku i nie powodują długotrwałego skażenia wód.⁷

Świadomy wybór to podstawa

Dbanie o siebie to nie tylko pielęgnacja skóry i włosów, ale także świadome wybory dotyczące stosowanych produktów. Warto dokładnie analizować skład używanych kosmetyków i unikać substancji, które mogą negatywnie wpływać na nasze zdrowie. Kosmetyki naturalne to doskonała alternatywa – są łagodniejsze dla skóry, a jednocześnie skuteczne w pielęgnacji.

Im bliżej natury, tym lepiej – zarówno dla nas, jak i dla środowiska. Warto więc sięgać po produkty sprawdzone, dostępne w drogeriach ekologicznych, by cieszyć się zdrową skórą i pięknymi włosami bez obaw o skutki uboczne!¹.

Bibliografia

1. Dlaczego warto unikać SLS w składach kosmetyków? https://tiny.pl/wrnt4w6p. Dostęp 20.03.2025, godzina 21.30;
2. Donnarumma G., Perfetto B., Paoletti I., Oliviero G., Clavaud C., Del Bufalo A., Guéniche, A., Jourdain R., Tufano M.A., Breton Analysis of the response of human keratinocytes to Malassezia globosa and restricta strains. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25038621. Dostęp 18.03.2025, godzina 20.30.
3. Hannuksela A., Hannuksela M., Irritant effects of a liquid detergent in wash and chamber tests. https://tiny.pl/6rkd32wh. Dostęp 17.03.2025, godzina 19.30.
4. Hermanns J.F., Piérard E., High-resolution epiluminescence colorimetry of striae distensae. https://tiny.pl/kkxfphsd. Dostęp 17.03.2025, godzina 20.30.
5. Karbowa H., SLS ‒ co to jest i dlaczego należy tego unikać. https://tiny.pl/78yt034p. Dostęp 20.03.2025, godzina 18.30.
6. Khunger N., Standard guidelines of care for chemical peels. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18688104/. Dostęp 17.03.2025, godzina 20.30.
7. Rodzeń J., Fitrzyk K., Ciszek A., Wpływ powszechnie stosowanych szamponów z SLS i szamponów ekologicznych na przetłuszczanie się skóry głowy i włosów. Kosmetologia estetyczna 1/2016, 45‒50.

Oliwia Grochowska – Uczennica I roku Szkoły Policealnej – Medycznego Studium Zawodowego im. Władysławy Szoc w Chełmie.

Weronika Chomacka – Uczennica I roku Szkoły Policealnej – Medycznego Studium Zawodowego im. Władysławy Szoc w Chełmie.