Z tego artykułu dowiesz się:

• dlaczego skóra wokół oczu starzeje się szybciej i jak codzienne nawyki (np. mrużenie oczu, brak snu) mogą ten proces przyspieszać,
• jakie składniki aktywne i techniki pielęgnacyjne (np. kwas hialuronowy, egzosomy roślinne, masaż) skutecznie wspierają młodzieńczy wygląd tej delikatnej okolicy,
• dlaczego codzienna ochrona przeciwsłoneczna i odpowiednia ilość snu są kluczowe dla zachowania jędrnej i promiennej skóry wokół oczu.

Nie bez powodu mówi się, że oczy są zwierciadłem duszy — ale to właśnie skóra wokół nich zdradza wiek i styl życia szybciej niż jakakolwiek inna partia twarzy. Cienie, opuchnięcia, „kurze łapki” i utrata jędrności to problemy, które prędzej czy później spotykają każdego. Dobra wiadomość? Odpowiednia pielęgnacja może skutecznie opóźnić ten proces, a nauka zna na to kilka sprawdzonych sposobów!

Dlaczego skóra wokół oczu starzeje się szybciej?

Skóra wokół oczu jest aż czterokrotnie cieńsza niż w innych okolicach twarzy i niemal całkowicie pozbawiona gruczołów łojowych, co czyni ją wyjątkowo podatną na utratę nawilżenia, elastyczności i powstawanie zmarszczek. Dodajmy do tego codzienną ekspresję twarzy (mruganie, mrużenie oczu, śmiech) — w ciągu doby wykonujemy średnio aż 20 000 mrugnięć!

Nadmierne mrużenie oczu, spowodowane np. ekspozycją na ekrany lub niekorygowaną wadą wzroku, może przyczyniać się do szybszego powstawania zmarszczek mimicznych wokół oczu, co jest związane z pracą mięśni okrężnych oka.

Nawilżenie i ochrona bariery lipidowej

Podstawą pielęgnacji delikatnej okolicy oczu jest nawilżanie oraz wspieranie bariery hydrolipidowej.

• Kwas hialuronowy — wiąże wodę w naskórku, przywracając sprężystość
• Ceramidy i peptydy (np. peptydy kolagenowe, tetrapeptyd-9, tetrapeptyd-11)— odbudowują strukturę i wzmacniają barierę ochronną
• Niacynamid i kofeina — zmniejszają cienie i opuchnięcia

Przegląd literatury potwierdził działanie składników takich jak retinoidy, witaminy C i E, peptydy, ceramidy, kwas hialuronowy, kofeina i niacynamid. Stwierdzono, że składniki te mogą poprawiać nawilżenie, elastyczność skóry, syntezę kolagenu oraz redukować mediatory zapalne w okolicy oczu [1,2,3,4,5].​

Egzosomy — przyszłość pielęgnacji okolic oczu

​Egzosomy, mikroskopijne pęcherzyki wydzielane przez komórki, odgrywają kluczową rolę w komunikacji międzykomórkowej i regeneracji skóry. Aktualnie na terenie Unii Europejskiej stosowanie w kosmetykach egzosomów pochodzenia ludzkiego i zwierzęcego jest zabronione, natomiast bezpieczną i równie skuteczną alternatywą są egzosomy roślinne oraz bakteryjne.

Egzosomy roślinne stają się coraz bardziej obiecującym składnikiem w pielęgnacji skóry, szczególnie w obszarze delikatnych okolic oczu. Ich działanie przeciwzapalne, przeciwutleniające i regeneracyjne zostało potwierdzone w badaniach. W jednym z nich udowodniono, że egzosomy pochodzące z aloesu (Aloe vera) przyspieszają odnowę komórkową, wspomagają gojenie uszkodzeń i redukują stany zapalne skóry [6]. Dodatkowo, egzosomy roślinne mogą aktywnie poprawiać elastyczność skóry, wspierać jej procesy naprawcze oraz redukować oksydacyjne starzenie się komórek, co ma bezpośrednie znaczenie dla zachowania młodego wyglądu delikatnej skóry wokół oczu [7].

Ochrona przeciwsłoneczna — fundament prewencji

Promieniowanie ultrafioletowe (UVA/UVB) odpowiada za większość zewnętrznych objawów starzenia skóry. Okolica oka jest szczególnie narażona na tego typu uszkodzenia, gdyż często pomijana jest podczas aplikacji filtrów SPF.

W randomizowanym badaniu przeprowadzonym w Australii, opublikowanym w Annals of Internal Medicine [8], naukowcy potwierdzili, że codzienne stosowanie kremów z filtrem przeciwsłonecznym znacząco spowalnia procesy starzenia się skóry. Uczestnicy, którzy regularnie aplikowali SPF na skórę — niezależnie od warunków pogodowych — odnotowali o 24% mniej widocznych oznak fotostarzenia w porównaniu do osób, które stosowały filtr wyłącznie okazjonalnie.

Choć badanie obejmowało całą powierzchnię skóry twarzy, rezultaty jednoznacznie potwierdzają, jak duży wpływ na kondycję skóry ma konsekwentna ochrona przed promieniowaniem UV. Co więcej, biorąc pod uwagę fakt, że skóra wokół oczu jest znacznie cieńsza, bardziej wrażliwa i szybciej ulega uszkodzeniom pod wpływem światła słonecznego, stosowanie kremów z SPF w tej właśnie strefie jest szczególnie istotne w profilaktyce zmarszczek, przebarwień i utraty jędrności.

Wniosek jest prosty: ochrona przeciwsłoneczna to nie tylko skuteczna broń przeciwko starzeniu skóry twarzy, ale wręcz obowiązkowy element codziennej pielęgnacji okolic oczu, jeśli zależy nam na zachowaniu młodzieńczego i świeżego spojrzenia przez lata.

Rytuał delikatności: masaż i aplikacja

Wmasowywanie kremu wokół oczu w pośpiechu lub zbyt mocno może przyspieszać zwiotczenie skóry. Najlepszy sposób to delikatne wklepywanie opuszkami palców serdecznych, od zewnętrznego do wewnętrznego kącika oka, rano i wieczorem.

Badanie opublikowane w czasopiśmie Multimedia Tools and Applications [9] potwierdziło, że terapia masażem wpływa korzystnie na elastyczność oraz wizualne odmłodzenie skóry wokół oczu, co zostało potwierdzone obiektywną analizą obrazów przed i po zabiegu. Dodatkowo, drenaż limfatyczny — technika manualna stosowana w celu poprawy mikrokrążenia i usuwania nadmiaru limfy — może skutecznie zmniejszać obrzęki w okolicy oka, poprawiając wizualny efekt wypoczętego i promiennego spojrzenia. Badania kliniczne potwierdzają skuteczność tej metody: w randomizowanym, podwójnie zaślepionym badaniu przeprowadzonym na pacjentach po operacji ortognatycznej, grupa, która otrzymała manualny drenaż limfatyczny od drugiego dnia pooperacyjnego, wykazała szybszy i większy regres obrzęków w porównaniu do grupy kontrolnej [10]. Wyniki te sugerują, że drenaż limfatyczny przyczynia się do redukcji obrzęków. Choć brak jest jednoznacznych badań oceniających skuteczność drenażu limfatycznego w kontekście obrzęków wokół oczu, mechanizm działania tej techniki wskazuje, że może ona również wspierać redukcję opuchlizny w tej delikatnej okolicy, poprawiając mikrokrążenie i wspomagając usuwanie nadmiaru płynów.

Sen – darmowy zabieg regeneracyjny

Sen ma kluczowy wpływ na zdrowie skóry, co potwierdzają liczne badania naukowe. Badanie opublikowane w  Clinical and Experimental Dermatology [11] wykazało, że osoby z chronicznym brakiem snu (mniej niż 6 godzin dziennie) miały o 30% wyższą transepidermalną utratę wody (TEWL), co prowadziło do szybszej utraty nawilżenia oraz elastyczności skóry. Co więcej, po ekspozycji na promieniowanie UV, skóra osób wypoczętych regenerowała się szybciej niż u osób z niedoborem snu. To dowód na to, że odpowiednia ilość snu przyspiesza procesy regeneracyjne skóry.

Badanie eksperymentalne przeprowadzone na myszach wykazało, że niedobór snu i zakłócenie rytmu dobowego prowadzą do niższej aktywności genów odpowiedzialnych za syntezę kolagenu [12]. W efekcie, skóra traci swoją jędrność i elastyczność, co przyczynia się do powstawania zmarszczek.

Dane te jednoznacznie pokazują, jak ogromny wpływ na kondycję skóry ma regularny, zdrowy sen, który wspomaga procesy regeneracyjne, poprawia strukturę skóry i przyczynia się do zachowania jej młodzieńczego wyglądu.

Podsumowanie

Nowoczesna pielęgnacja okolic oczu to kombinacja klasycznych, potwierdzonych naukowo zasad: nawilżania, ochrony przeciwsłonecznej, techniki aplikacji, zdrowego stylu życia, a także wykorzystania innowacyjnych składników biologicznych, takich jak np. egzosomy.

Świadoma pielęgnacja jest realnym narzędziem w walce o młodsze, promienne spojrzenie — bez względu na metrykę.

Bibliografia:

1. Kaufman, Callender V., Young C., Jones P., Wortzman M., Nelson D.; Efficacy and Tolerability of a Retinoid Eye Cream for Fine to Moderate Wrinkles of the Periorbital Region; Journal of Drugs in Dermatology; 2022; 21(9):932-937 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36074511/
2. Donejko, M., Przylipiak, A., Rysiak, E., et al.; Influence of caffeine and hyaluronic acid on collagen biosynthesis in human skin fibroblasts; Drug Design, Development and Therapy; 2014; 8:1923–1928.
   https://doi.org/10.2147/DDDT.S69791

3. Zhao, X., et al.; Collagen peptides and the related synthetic peptides: A review on improving skin health. Journal of Functional Foods;2021; 86, 104680
   https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1756464621003297

4. Hamie, H., Yassine, R., Shoukfeh, R., et al.; A review of the efficacy of popular eye cream ingredients. International Journal of Women’s Dermatology; 2024; 10(2), e156.
   https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11175953/
5. Boo, Y. C.; Ascorbic acid (vitamin C) as a cosmeceutical to increase dermal collagen for skin antiaging purposes: Emerging combination therapies. Antioxidants; 2022; 11(9), 1663
   https://www.mdpi.com/2076-3921/11/9/1663

6. Ramírez O., Pomareda F., Olivares B., Huang Y.-L., Zavala G., Carrasco-Rojas J., Álvarez S., Leiva-Sabadini C., Hidalgo V., Romo P., Sánchez M., Vargas A., Martínez J., Aguayo S., Schuh C. M. A. P.; Aloe vera-derived nanovesicles: A novel bioactive delivery system for enhanced skin regeneration and anti-inflammatory effects; Phytomedicine, 2024; 122; 155108
   https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37844380/

7. Mu N., Li J., Zeng L., You J., Li R., Qin A., Liu X., Yan F., Zhou Z.; Plant-Derived Exosome-Like Nanovesicles: Current Progress and Prospects; International Journal of Nanomedicine; 2023; 18: 4987–5009
   https://doi.org/10.2147/IJN.S420748

8. Hughes, M. C. B., Williams, G. M., Baker, P., & Green, A. C.; Sunscreen and prevention of skin aging: a randomized trial. Annals of Internal Medicine; 2013; 158(11): 781–790
   https://doi.org/10.7326/0003-4819-158-11-201306040-00002
9. Zheng, X.-B., Ling, B. W.-K., & Zeng, Z.-T.; Evaluation of effectiveness of eye massage therapy via classification of periocular images. Multimedia Tools and Applications; 2022; 81(4):5743–5760
   https://doi.org/10.1007/s11042-021-11789-w

10. Yaedú R. Y. F., Mello M. A. B., Tucunduva R. A., da Silveira J. S. Z., Takahashi M. P. M. S., Valente A. C. B; Postoperative orthognathic surgery edema assessment with and without manual lymphatic drainage; Journal of Craniofacial Surgery; 2017; 28(7): 1816–1820
    https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28872503/

11. Oyetakin-White, P., et al.; Does poor sleep quality affect skin aging?; Clinical and Experimental Dermatology; 2015; 40(1): 17-22
    https://doi.org/10.1111/ced.12455

12. Janich, P., et al.; The Circadian Molecular Clock Creates Epidermal Stem Cell Heterogeneity; Nature; 2011; 480: 209–214
    https://www.nature.com/articles/nature10649