Z tego artykułu dowiesz się:

• Dlaczego odpowiednie kwalifikacje zawodowe są tak istotne w procesie weryfikacji umiejętności specjalisty laseroterapii

• Jak rozwiązano problem nadzoru nad bezpieczeństwem zabiegów laserowych w Wielkiej Brytanii i jakie przepisy tam obowiązują?

• Dlaczego warto znać przepisy obowiązujące w innych krajach?

• Jakie korzyści niesie stworzenie ram kwalifikacji i standardów kształcenia dla klientów jak i samych specjalistów?

Edukacja zawodowa |Odpowiednie kwalifikacje zawodowe pozwalają na weryfikację specjalisty, ale też niezaprzeczalnie stają się wymogiem na ciągle rozwijającym się rynku usług estetycznych. Rozwojowi potrzeb edukacyjnych sprzyja rosnąca świadomość o konieczności zapewnienia bezpieczeństwa w stosowaniu laserów i aparatury IPL.

Na rynkach światowych coraz częściej mamy do czynienia z surowymi przepisami i regulacjami w zakresie bezpieczeństwa stosowania laserów, wdrażane są także ramy kwalifikacji specjalistów. W Polsce zdarza się niestety nadal, że osoby wykonujące zabiegi przy użyciu laserów i IPL posiadają jedynie szkolenia produktowe od producentów sprzętu. Ich wiedza ogranicza się do konkretnego zastosowania zabiegowego wybranego lasera czy urządzenia IPL. Nadal brakuje ram kształcenia dotyczącego laserów czy IPL, tymczasem jest to norma np. w Wielkiej Brytanii.

Jak kształcą w Wielkiej Brytanii?

W dobie migracji specjalistów i powszechności świadczenia usług na innych rynkach, warto poznać ich wymagania i regulacje. Edukacja Zdrowotna w Anglii (Health Education England), założona w 2012 roku, reguluje standardy edukacyjne także dla rynku estetycznego, dbając przede wszystkim o bezpieczeństwo klientów. Po raporcie Keogha, opublikowanym w styczniu 2016 roku, ogłoszono rekomendacje dotyczące nowych wymagań kwalifikacyjnych dla brytyjskiego przemysłu estetycznego, w tym obejmujące laser, IPL i LED. Według tych założeń kwalifikacje dzielą się na poniższe poziomy (level) w ramach kształcenia wyższego:

·      Core of Knowledge – poziom wyjściowy, będący postawą do dalszego kształcenia w zakresie zastosowania laserów i IPL w zabiegach estetycznych;
·      Poziom 4 (pierwszy poziom Foundation Degree), czyli kwalifikacje uprawniające do użycia laserów i IPL w redukcji owłosienia oraz nieablacyjnego fotoodmładzania skóry;
·      Poziom 5 (drugi poziom Foundation Degree) – kwalifikacje uprawniające do użycia laserów i IPL do usuwania tatuażu, makijażu permanentnego i zmian naczyniowych;
·      Poziom 6 (poziom trzeci ekwiwalentny do kwalifikacji w ramach studiów licencjackich). Są to kwalifikacje uprawniające do użycia laserów i IPL do usuwania pigmentacji, a także zabiegów przy użyciu laserów frakcyjnych z wyłączeniem okolicy okołooczodołowej;
·      Poziom 7 (poziom końcowy ekwiwalentny do kwalifikacji w ramach studiów magisterskich) dla laserów ablacyjnych lub innych zabiegów w okolicy okołooczodołowej.

Niezwykle istotny jest fakt, że podobne rozwiązania edukacyjne nie ograniczają żadnej z grup zawodowych wykonujących zabiegi przy użyciu laserów/IPL, a umożliwiają ciągłe kształcenie dla każdej z nich, w celu osiągnięcia jak najlepszych kompetencji zabiegowych.

Niezbędny zakres wiedzy

Podczas zajęć w ramach wymienionych modułów słuchacze zapoznają się między innymi z podstawowymi zasadami generowania światła laserowego i różnicami w charakterystyce emisji światła laserowego i nielaserowego. Przez co nabywają umiejętności w zakresie:

·           analizy podstawowych komponentów potrzebnych do generowania i wytwarzania światła lasera, analizy i oceny kluczowych różnic w laserowych i nielaserowych właściwościach światła;
·           rozumieją fenomen widma elektromagnetycznego oraz potrafią określić położenie lasera i światła w tym zakresie. Rozumieją też teorię selektywnej fototermolizy i podstawowe parametry urządzeń laserowych i IPL, a także potrafią je wykorzystać w zabiegach;
·           rozumieją mechanizmy interakcji laser – tkanka i przenikanie światła o różnych długościach fal przez skórę i oko;
·           zapoznają się z klasyfikacją zagrożeń laserowych i znaczeniem skojarzonego oznakowania ostrzegawczego na urządzeniach;
·           potrafią przeanalizować urazy, które mogą wystąpić podczas przypadkowego narażenia skóry i oczu, ocenić koncepcje maksymalnej dopuszczalnej ekspozycji i nominalnej odległości niebezpiecznej dla oczu;
·           nabywają umiejętności, jak dobrać i zastosować w praktyce odpowiedni sprzęt ochronny;
·           potrafią zastosować odpowiednie procedury w sytuacji przypadkowych ekspozycji lub zdarzeń niepożądanych w obrębie kliniki. Znają wskazania, przeciwwskazania i ograniczenia wynikające z wybranego zabiegu;
·           rozumieją odpowiednie ustawodawstwo, standardy i wytyczne dotyczące bezpieczeństwa produktów laserowych w Europie;
·           poznają przegląd badań i zmian w ustawodawstwie dotyczącym wykorzystania laserów i urządzeń wytwarzających światło w medycynie i estetyce w ostatniej dekadzie;
·           zapoznają się z różnymi typami urządzeń laserowych/IPL dostępnych na rynku i możliwościami terapeutycznymi, jakie są w stanie zapewnić;
·           ponadto zajęcia praktyczne kształtują wiedzę i umiejętności w zakresie wykorzystania skali Fitzpatricka, skali LES[1] czy też skali Kirby-Desai w celu zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności zabiegów.

Kursanci, którzy nie mają wystarczającego doświadczenia zabiegowego, zobowiązani są do przedstawienia do oceny 10 studiów przypadku. Każdy moduł jest zwieńczony weryfikacją umiejętności i egzaminem pisemnym. Absolwenci otrzymują certyfikaty wraz z punktami CPD.

[1] Lancer H A. Lancer ethnicity scale (LES) Lasers in Surgery and Medicine 1998; 22:9.

Dokumenty oraz akredytacja osób i gabinetów

Osoby wykonujące zabiegi z użyciem laserów i IPL, w celu uzyskania specjalnej licencji dla ich praktyk (klinik, gabinetów czy szpitali), są zobowiązane do zarejestrowania swojej działalności w lokalnych urzędach, które następnie wizytują kliniki i oceniają przygotowanie nie tylko samego obiektu, ale też sprawdzają przygotowanie i kwalifikacje osób wykonujących zabiegi. Aby uzyskać rejestrację, niezbędne jest także spełnianie dodatkowych warunków, takich jak: współpraca i kontrakt z osobą, zwaną Laser Protection Adviser, która jest odpowiedzialna za przestrzeganie lokalnych wytycznych (Local Rules) charakterystycznych dla danej jednostki oraz obowiązujących przepisów prawnych i regulacji zawodowych. Laser Protection Adviser  posiada akredytację oraz członkostwo w uznanych organizacjach i stowarzyszeniach, takich jak British Medical Lasers Association, ponadto wyróżnia się doświadczeniem i znajomością zastosowania obowiązujących wytycznych. Local Rules to zbiór zasad i lokalnych norm dotyczących pracy z laserami, takich jak: specyfikacja używanego sprzętu, lokalizacja i charakterystyka gabinetów, w których wykonywane są zabiegi, identyfikacja możliwych zagrożeń, autoryzacja i akredytacja osób wykonujących zabiegi na podstawie ich kwalifikacji zawodowych oraz dodatkowo szkolenia produktowe, protokoły i procedury zabiegowe, a także ich potwierdzenie przez EMP (Expert Medical Practitioner), procedury w sytuacjach awaryjnych, kontakty do szpitali z oddziałami leczącymi choroby oczu i poparzenia, ale też rejestr wykonanych zabiegów, audyty dotyczące dokumentacji medycznej czy sprawdzania działania sprzętu. W ramach każdej praktyki jedna osoba, tzw. Laser Protection Supervisor, jest odpowiedzialna za nadzorowanie całej dokumentacji medycznej i sprzętowej, jest także główną osobą do kontaktu pomiędzy zespołem specjalistów pracującym w danym miejscu a Laser Protection Adviser.

Podsumowanie

Rozwiązania edukacyjne i organizacyjne, których brakuje w Polsce, pozwoliłyby nie tylko na ujednolicenie poziomu kwalifikacji, ale też zapewniłyby możliwość nadzoru nad bezpieczeństwem stosowania urządzeń IPL i laserowych w estetyce. Konieczne zatem wydaje się stworzenie odpowiedniego systemu kształcącego specjalistów z dziedziny laseroterapii oraz późniejsze dążenie do powołania i usankcjonowania także instytucji nadzorujących.

Magdalena Atta-Motte | Międzynarodowy trener w Wielkiej Brytanii, specjalista zabiegów high-tech,  głównie z użyciem laserów. Członek Society of Cosmetic Scientists, British Medical Laser Association, National Association of Medical Device Educators and Trainers, doradca Royal Society of Public Health w Wielkiej Brytanii. Autorka nagradzanych prac badawczych i artykułów o laserach.