Koszyk

Genokosmetyka

| Autor: Dr N. Med. Michał Bartosik

Z tego artykułu dowiesz się:

• W jaki sposób nowoczesna genetyka może udoskonalić projektowanie indywidualnych planów profilaktyki zdrowotnej i anti-aging?

• Dlaczego badanie DNA stanowi przepustkę do  spersonalizowanej medycyny i kosmetologii przyszłości?

• Jakie informacje na temat skóry i zachodzących w niej aktualnych i przyszłych procesów możemy uzyskać dzięki badaniom genetycznym?

• Jak przebiega proces tworzenia spersonalizowanych kosmetyków, planów pielęgnacji i procedur zabiegowych?

PRZYSZŁOŚĆ KOSMETOLOGII? – Genokosmetyka to nowy sposób na spersonalizowaną pielęgnację skóry, opartą na wynikach badania genetycznego. Poznanie indywidualnych uwarunkowań genetycznych to ostatnia składowa pełnej diagnostyki skóry i zarazem punkt wyjścia do tworzenia nowoczesnych, innowacyjnych genokosmetyków. Ich receptury to wyselekcjonowane substancje aktywne, których działanie opiera się na mechanizmach epigenetycznych.

Dla każdego z nas genetyka znaczy coś innego. Większość z nas miała z nią krótką styczność w szkole, gdzie przedstawiana jest jako nauka zajmująca się dziedzicznością, która ściśle wiąże się z medycyną. Jednak korzyści, jakie płyną z genetyki, są dużo większe.

Wiedza zamknięta w DNA

Genetyka informuje nas nie tylko o dziedziczności, czyli przekazywaniu cech z pokolenia na pokolenie, ale także o tym, jak zespół posiadanych przez nas uwarunkowań genetycznych wpływa na nasze zdrowie i życie. Odczytanie informacji zawartych w genach pozwala lepiej określać i przewidywać działanie organizmu człowieka w różnych aspektach codziennego życia. Aby to lepiej zrozumieć, musimy uświadomić sobie, że nasze ciało składa się z ogromnej ilości białek, które budują i sterują działaniem naszych organów. Informacja o tym, jak są zbudowane białka oraz jak mają działać w organizmie, jest przekazywana z pokolenia na pokolenie w postaci genów – fragmentów naszego DNA.  Ciągłe kopiowanie tej informacji, które zachodzi w czasie podziałów komórki, a także wpływ czynników środowiskowych, jak np. odżywiania czy światła UV, może spowodować, że pojawią się pewne błędy w kopiowanej informacji genetycznej, zwane mutacjami. Z tego powodu powstaje nowe białko o zmienionej aktywności, co z kolei bezpośrednio przekłada się na funkcjonowanie naszych organów, a więc i całego organizmu.

Tak jak miało to miejsce w innych dziedzinach, tak i w kosmetologii genetyka zaczyna zajmować istotną pozycję, generującą zmiany i wpływającą na rozwój branży.

Profilaktyka  spersonalizowana

Postęp technologiczny, jaki mogliśmy zaobserwować w ostatnich latach, umożliwia oznaczanie zmian w DNA w sposób szybki, tani, a przede wszystkim bezinwazyjny. Próbkę DNA pobiera się, wykonując wymaz z wewnętrznej strony policzka. Efektem badania genetycznego jest raport przygotowywany na podstawie najnowszych publikacji naukowych, w którym w prosty i szczegółowy sposób opisane jest funkcjonowanie naszego organizmu. Stanowi to przepustkę do spersonalizowanej medycyny przyszłości, czyli takiej, która na podstawie naszych predyspozycji genetycznych pozwoli określić słabe strony naszego organizmu i podjąć odpowiednie działania prewencyjne, naprawcze. Uzupełnienie deficytów genetycznych może polegać m.in. na zmianie stylu życia, lepszej, spersonalizowanej diecie czy też sięgnięciu po odpowiedni kosmetyk. Działanie takie pozwala odsunąć widmo bądź nawet uniknąć wielu schorzeń lub problemów wynikających z nieprawidłowo funkcjonującego przez lata organizmu. MEDYCYNA 4P Dzisiejsze osiągnięcia wielu dziedzin nauki pozwoliły na odczytywanie sekwencji kodu genetycznego człowieka. W związku z tym pojawiła się koncepcja tzw. medycyny 4P – personalizowanej, predykcyjnej, prewencyjnej i partycypacyjnej. Koncepcję tę można z powodzeniem stosować także w kosmetologii, będącej przecież działem medycyny.

Genokosmetyka, czyli…

Wykorzystanie dodatkowych narzędzi, jakimi są badania genetyczne, obserwuje się w coraz większej liczbie obszarów, takich jak dietetyka, w której umożliwia opracowanie diety najlepiej dopasowanej do stanu naszego organizmu, sport – celem przygotowania efektywnego treningu czy właśnie w kosmetologii, gdzie pomaga dobrać preparaty celowane ściśle w dysfunkcje naszej skóry, wynikające z uwarunkowań genetycznych. 
Dlaczego tak jest? Poznając sekwencje DNA możemy dowiedzieć się, który gen działa w sposób nieprawidłowy i przyczynia się do wytwarzania nieprawidłowego białka. W ten sposób poznajemy słabe strony naszego organizmu, np. wiemy, jaka jest wydajność transportu wody do komórek i czy konieczne jest jego wspieranie odpowiednim kosmetykiem.  Dla kosmetologa niezwykle ważna jest kondycja kolagenu w skórze i tkance podskórnej. Zbadanie genów odpowiedzialnych za powstawanie enzymów degradujących kolagen pozwoli oszacować skalę problemu oraz dobrać preparaty zawierające odpowiednie składniki bioaktywne. Jest to zachowanie ze wszech miar rozsądne, gdyż mamy pewność, że kosmetyki przeznaczone dla określonego genotypu człowieka będą miały optymalny skład i działanie – jest to więc kosmetologia personalizowana. Działanie takie jest niezwykle ważne, gdyż każdy z nas jest inny, więc potrzebuje także innej pielęgnacji i inaczej może reagować na te same zabiegi czy substancje czynne zawarte w kosmetykach. 
 

WIEDZA KLUCZEM DO ZMIAN

Nie jesteśmy w stanie zmienić naszego DNA, ale działaniami z zewnątrz – odpowiednią dietą, sprofilowaną aktywnością fizyczną, celowaną pielęgnacją – jesteśmy w stanie wesprzeć nieprawidłowo funkcjonujące geny, a więc poprawić funkcjonowanie naszego organizmu. Wiele działów medycyny, jak np. farmakogenomika, od dawna w ten sposób korzysta z genetyki. Genetyka jest narzędziem, które pozwala na wczesne sprawdzenie, jak funkcjonuje komórka, zanim jeszcze nieprawidłowości objawią się w obrazie narządu w postaci np. zmarszczek, przyspieszonego starzenia skóry.

Jak to działa?

W niedługim czasie można przewidzieć znaczny wzrost zainteresowania genetyką w kosmetologii, co jest efektem prężnego rozwoju tej dziedziny nauki. Należy podkreślić, że do optymalnego wykorzystania zalet genetyki niezbędne jest wykonanie badania genetycznego w wyspecjalizowanym laboratorium i omówienie wyników przez specjalistę kosmetologa, który wskaże zalecaną pielęgnację. Postępowanie takie gwarantuje dobranie kosmetyku, który będzie w pełni personalizowany. Warto zwrócić też uwagę, że wynik badania genetycznego jest niezmienny przez całe życie, a więc badanie genetyczne wykonuje się tylko jeden raz. Natomiast uzyskana w ten sposób wiedza umożliwia świadomy wybór kosmetyków przez całe życie.
 
 

Perspektywy

Kosmetologia genetyczna czy genokosmetyki to hasła, które coraz częściej pojawiają się na specjalistycznych spotkaniach naukowców, ale także i praktyków z salonów kosmetycznych. W niedługim czasie zagoszczą również na ustach klientów salonów kosmetycznych, którzy poszukują odpowiednich dla siebie rozwiązań. Podobnie jak to miało miejsce w innych dziedzinach życia, tak i w kosmetologii genetyka wchodzi małymi kroczkami, by zająć swoje stałe miejsce. ¨
 
Tak jak miało to miejsce w innych dziedzinach, tak i w kosmetologii genetyka zaczyna zajmować istotną pozycję, generującą zmiany i wpływającą na rozwój branży.
 
dr n. med. MICHAŁ BARTOSIK | Laboratorium genetyczne Vitagenum, Katedra i Zakład Biologii z Genetyką Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. 
 
www.genokosmetyki.pl