Z tego artykułu dowiesz się:

•  Jaki alkohol etylowy można stosować w produktach kosmetycznych i biobójczych?

•  Na czym polega skażanie alkoholu i w jakim celu się je wykonuje?

•  Jakie są procedury i obowiązki związane z miejscem nabycia alkoholu lub wyrobu zawierającego alkohol?

Przepisy, obowiązki, akcyza i skażanie | Sytuacja epidemiologiczna związana z koronawirusem SARS-CoV2 skłoniła wiele firm do rozpoczęcia lub rozszerzenia produkcji produktów kosmetycznych i biobójczych zawierających alkohol etylowy. Produkcja z wykorzystaniem alkoholu etylowego, a zwłaszcza alkoholu częściowo skażonego, jest jednak obwarowana licznymi wymaganiami formalnymi i obarczona ryzykiem finansowym. Co warto wiedzieć na temat alkoholu etylowego mającego zastosowanie z kosmetykach i środkach biobójczych?

CDA i PDA

 Alkohol etylowy jest wyrobem akcyzowym i podlega opłacie podatku akcyzowego. Możliwe jest uzyskanie zwolnienia od akcyzy, ale jest ono uzależnione od spełnienia bardzo wielu wymagań. W zależności od sposobu skażenia, miejsca nabycia i przemieszczania alkoholu i produktu gotowego, który zawiera alkohol – mają zastosowanie inne przepisy, aby uzyskać zwolnienie od akcyzy. W produktach konsumenckich – w tym kosmetycznych i biobójczych, zwykle nie jest wykorzystywany czysty alkohol, ponieważ konieczne byłoby zapłacenie akcyzy. Aby uzyskać zwolnienie od akcyzy do produkcji produktów kosmetycznych i produktów biobójczych, wykorzystywany jest alkohol skażony całkowicie (CDA) lub częściowo (PDA).

Alkohol etylowy do produkcji środków biobójczych i kosmetyków o działaniu antybakteryjnym musi być właściwie skażony. Skażenie polega na dodaniu wybranych składników chemicznych – skażalników do czystego etanolu, tak by nie był on zdatny do spożycia. Po poprawnym skażeniu  oraz spełnieniu formalnych warunków i obowiązków alkohol etylowy może być zwolniony od akcyzy.

Co mówią przepisy?

Jeśli pozwalają na to właściwości aplikacyjne produktów gotowych, najprostszym rozwiązaniem pod względem formalnym i praktycznym jest korzystanie z alkoholu skażonego całkowicie. Podstawowym dokumentem, który potwierdza poprawne całkowite skażenie alkoholu jest protokół skażenia. Jeśli alkohol całkowicie skażony kupowany jest na terenie Polski, nie podlega pod żadne dodatkowe obowiązki. Wystarczające jest posiadanie protokołu skażenia, który jest dokumentem potwierdzającym poprawne skażenie alkoholu. Po nabyciu alkoholu można go również bez przeszkód odsprzedać, przekazując protokół skażenia. W przypadku nabycia wewnątrzwspólnotowego obowiązków jest więcej – zgłoszenie AKC-R, zgłoszenie zamiaru nabycia, dokument UDT, obowiązek prowadzenia ewidencji nabywanych wyrobów akcyzowych.W przypadku CDA importowanego kluczowe jest posiadanie protokołu skażenia. Chcąc mieć pewność prawidłowości skażenia, przed wprowadzeniem takiego alkoholu importer powinien wykonać odpowiednie badania pod kątem poprawnego skażenia w akredytowanym laboratorium. Ponadto importując alkohol całkowicie skażony należy złożyć zgłoszenie celne.  

Alkohol częściowo skażony

Często ze względów jakościowych i właściwości użytkowych – szczególnie nieprzyjemnego zapachu – zastosowanie w produkcie kosmetycznym całkowitego skażalnika (CDA). nie jest możliwe. Alkohol skażony częściowo to druga możliwość wykorzystania etanolu do produkcji ze zwolnieniem od akcyzy. Wykorzystanie alkoholu skażonego częściowo obarczone jest jednak znacznie większym zakresem obowiązków formalnych, które należy spełnić, aby uzyskać zwolnienie od akcyzy ze względu na przeznaczenie. Należą do nich:

· Zgłoszenie rejestracyjne (AKC-R);
· Przemieszczanie alkoholu na podstawie dokumentu dostawy albo dokumentu zastępującego dokument dostawy;
· Ustalenie norm zużycia alkoholu;
· Prowadzenie ewidencji zużycia;
· Przeprowadzenie tzw. urzędowego sprawdzenia.

Skażalniki częściowe używane do produkcji preparatów biobójczych i kosmetyków

W przypadku produktów biobójczych:
– izopropanol 2000 ml + benzoesan denatonium 1 g, lub- tert-butanol 78 g + benzoesan denatonium 1 g, lub- izopropanol 10 000 mlna 1 hl etanolu 100% vol.

Dla produktów kosmetycznych są to:
– mieszanina alkoholu izopropylowego 2000 ml i benzoesanu denatonium 1 g- mieszanina alkoholu tert-butylowego 78 g i benzoesanu denatonium 1 g- ftalan dietylu 1000 ml,- alkohol benzylowy 3000 ml,- nipagina (aseptina) 3000 g,w ilości minimalnej na 1 hl alkoholu 100% vol.

W przypadku produktów biobójczych:
– izopropanol 2000 ml + benzoesan denatonium 1 g, lub- tert-butanol 78 g + benzoesan denatonium 1 g, lub- izopropanol 10 000 mlna 1 hl etanolu 100% vol.

Przepisy wskazują minimalne ilości każdego skażalnika. W alkoholu skażonym może być go więcej, ale nie może być mniej. W skażalnikach będących mieszaninami kilku substancji należy dodać każdy z wymienionych w mieszaninie skażalników – w minimalnie takiej ilości, jak podana. Dodatkowo podczas skażenia (w firmie, w której następuje skażenie) konieczna jest obecność celnika. Jednym z najbardziej uciążliwych obowiązków dla firmy, która zużywa alkohol do produkcji produktów kosmetycznych lub produktów biobójczych, jest prowadzenie ewidencji. Szczegóły warunków prowadzenia ewidencji określa Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2019 r. w sprawie ewidencji i innych dokumentacji dotyczących wyrobów akcyzowych i znaków akcyzy (Dz. U. 2019 poz. 2534). Rozporządzenie nie określa wzoru ewidencji, ponieważ każdy podmiot tworzy własny wzór na podstawie wymagań określonych w ww. rozporządzeniu. Szczegółowy zakres danych, które powinny znajdować się w ewidencji wyrobów akcyzowych zwolnionych od akcyzy ze względu na przeznaczenie, zawarty jest w rozdziale 10 rozporządzenia Ministra Finansów. Ewidencja składa się z odrębnych części: dotyczących:• alkoholu wysłanego;• alkoholu otrzymanego;• alkoholu zużytego na cele uprawniające do zwolnienia od akcyzy (wg normy zużycia);• alkoholu magazynowanego;• alkoholu magazynowanego w jednym zbiorniku z wyrobami akcyzowymi, który nie jest zwolniony od akcyzy. Alkohol etylowy skażony częściowymi skażalnikami dopuszczonymi w innych krajach UE nie może być zakupiony i używany do celów produkcyjnych w Polsce, tj. jego zakup nie podlega zwolnieniu od akcyzy. Należy też pamiętać o tym, że w zależności od rodzaju produktu gotowego – różne skażalniki umożliwiają uzyskanie zwolnienia od akcyzy. Pomyłka może drogo kosztować.

Dla profesjonalistów

W artykule uwzględniliśmy najważniejsze aspekty dotyczące produkcji produktów biobójczych i kosmetycznych z użyciem etanolu. Nie wyczerpują one jednak formalnych obowiązków związanych ze zwolnieniem od akcyzą i wykorzystaniem alkoholu etylowego.
Ponieważ przepisów jest wiele, są złożone i szczegółowe, a ryzyko finansowe związane z użyciem alkoholu wysokie – Polski Związek Przemysłu Kosmetycznego opracował w ostatnich dniach pierwszy w Polsce przewodnik techniczny dotyczący tego tematu, dostępny dla firm członkowskich.

O KOSMETYCZNYCH.PL Polski Związek Przemysłu Kosmetycznego, jako jedyna organizacja w Polsce, reprezentuje i wspiera cele strategiczne przedsiębiorców wyłącznie branży kosmetycznej. Od ponad 18 lat jest aktywnym głosem sektora w procesie stanowienia prawa. Skutecznie współpracuje na co dzień z instytucjami administracji polskiej i europejskiej,  a razem z firmami członkowskimi wypracowuje i wdraża rozwiązania, które prowadzą do rozwoju polskiego  rynku kosmetycznego,  który dziś jest 5 w Unii Europejskiej. Więcej informacji na stronie www.kosmetyczni.pl.