Z tego artykułu dowiesz się:

• W jaki sposób są wykorzystywane w kosmetyce i medycynie estetycznej właściwości komórek macierzystych?

• Czy w produktach kosmetycznych są stosowane jedynie roślinne komórki macierzyste?

• Jak wyglądają regulacje prawne w zakresie stosowania komórek macierzystych?

• Jakie zastosowanie i właściwości mają izolowane z tkanki tłuszczowej komórki ADSC?

Kosmetologiczne fakty i mity (cz. 2) | Roślinne komórki macierzyste święcą triumfy w kosmetyce od ładnych paru lat. Stosowane w profesjonalnych zabiegach przeciwstarzeniowych, jak i preparatach do pielęgnacji domowej mają już ugruntowaną pozycję na rynku kosmetycznym. A co ze zwierzęcymi i ludzkimi komórkami macierzystymi? Dr Aleksandra Słodka mierzy się dla Was z faktami i mitami wokół tego kontrowersyjnego tematu.

Zacznijmy od wyjaśnienia podstawowego pojęcia komórki macierzystej. Każdy organizm posiada swoje „pokłady” komórek macierzystych. Ich główna rola to szeroko pojęta regeneracja tkanek i utrzymanie homeostazy organizmu. Bez względu na pochodzenie komórki macierzyste, zwane również komórkami pnia (z ang. stem cells), wykazują dwie bardzo ważne cechy – zdolność do proliferacji oraz umiejętność różnicowania się. Pierwsza cecha pozwala komórkom macierzystym przez długi czas dzielić się, natomiast dzięki procesowi różnicowania zdobywają konkretne właściwości i ostatecznie przekształcają się w komórki docelowe. Niestety, wraz z upływem czasu żywotność komórek macierzystych zmniejsza się, co zaburza ich podstawowe działanie, potęgując tym samym proces starzenia. Zasada ta dotyczy ludzkich, zwierzęcych i roślinnych komórek macierzystych.

Co mówi prawo? Zarówno Ustawa o kosmetykach z dnia 30 marca 2001 r. (dokument uchylony 1.01.2019 r.), jak i Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 bezwzględnie zakazują „stosowania w kosmetykach komórek, tkanek oraz innych substancji lub ich ekstraktów pochodzących z ciała ludzkiego”.  Stąd na europejskim rynku kosmetycznym próżno szukać produktów zawierających komórki macierzyste pochodzenia ludzkiego i jest to całkowicie zrozumiałe.

Nie tylko z roślin

W branży kosmetycznej z powodzeniem wykorzystywane są komórki macierzyste pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego, a dokładniej ich ekstrakty bądź płyny pohodowlane. Aktualnie rynek kosmetyczny oferuje nam całą masę produktów kosmetycznych dostępnych niemalże od ręki i opartych na technologii roślinnych komórek macierzystych. Rośliny będące źródłem takich komórek wykazują ponadprzeciętne właściwości adaptacyjne lub lecznicze (jabłoń szwajcarska, zielona herbata, winogrona, lilak pospolity, różanecznik alpejski, magnolia). Zwierzęce komórki macierzyste, których źródłem może być poroże jelenia szlachetnego (komórki MIC-1 opracowane przez firmę Stem Cells Spin) lub modny ostatnio z uwagi na swój śluz ślimak Helix aspersa, znalazły zastosowanie przy produkcji biodermokosmetyków. W ofercie znajdziemy także profesjonalne zabiegi kosmetologii estetycznej, dostępne jedynie w wyspecjalizowanych ośrodkach, wykorzystujące m.in. potencjał komórek macierzystych izolowanych ze skóry i tkanki łącznej owiec św. Jakuba.

Efekty?

Głównym celem produktów opartych na technologii komórek macierzystych jest pobudzenie naszych własnych komórek, w tym komórek macierzystych zlokalizowanych w skórze, do zainicjowania procesów odnowy i rewitalizacji tkanki skórnej oraz do zwiększenia produkcji kolagenu. Efektem tego jest między innymi spłycenie zmarszczek oraz zniwelowanie blizn i uszkodzeń w skórze. Bardzo często w składzie takich produktów oprócz komórek macierzystych znajdują się składniki wspierające o silnych właściwościach regeneracyjnych i antyoksydacyjnych, np.: czynniki wzrostu, peptydy, witamina C, adenozyna, wyciągi z roślin, które dodatkowo amplifikują efekty upiększające danego kosmetyku.

W medycynie estetycznej bardzo dobre efekty przeciwstarzeniowe uzyskać można, stosując autologiczne komórki macierzyste izolowane z tkanki tłuszczowej, tzw. komórki ADSC 

Ludzkie komórki macierzyste

W zabiegach medycyny estetycznej oraz w medycynie regeneracyjnej ludzkie dojrzałe komórki macierzyste wykorzystuje się już od dłuższego czasu – są ta zabiegi autologiczne (dawca komórek jest jednocześnie ich biorcą). W estetyce bardzo dobre efekty przeciwstarzeniowe uzyskać można stosując autologiczne komórki macierzyste izolowane z tkanki tłuszczowej, tzw. komórki ADSC. Łatwa dostępność tkanki tłuszczowej sprawia, że komórki ADSC zyskują aktualnie przewagę nad komórkami macierzystymi krwi obwodowej czy komórkami szpiku kostnego zarówno w procedurach leczniczych, jak i upiększających.