Temat przebarwień i ich usuwania zawsze wraca ze zdwojoną siłą jesienią, kiedy to wszystkie kąpiele słoneczne lata, a także brak odpowiedniej ochrony i pielęgnacji widać na naszych skórach. Pojawiają się one jako nieestetyczne, ciemniejsze plamy o różnej wielkości, zabarwieniu i kształcie, głównie na twarzy, dekolcie i dłoniach.

Usuwanie przebarwień nie jest łatwym zadaniem ze względu na złożoność procesu powstawania barwnika w skórze, jakim jest proces MELANOGENEZY. W wyniku tego wieloetapowego procesu dochodzi do syntezy melaniny, poprzez – ujmując to w dużym skrócie – przemianę tyrozyny, głównego enzymu tego procesu, w dopachinon, a następnie w barwnik, melaninę.

W przypadku zaistnienia przebarwienia barwnik wytwarza się – pod wpływem wielu różnych czynników – w sposób patologiczny. Na szczęście dzisiejsza kosmetologia i medycyna estetyczna znają wiele rozwiązań tego problemu, a pośród nich poczesne miejsce zajmują systemy laserowe, przynosząc częstokroć spektakularne efekty.

Ustalenie przyczyny przebarwień

Najważniejszą kwestią w pracy nad przebarwieniami z wykorzystaniem laserów jest umiejętność różnicowania tych pierwszych ze względu na ich pochodzenie, czynnik wywoławczy czy położenie w skórze. Bardzo istotna jest także znajomość zasady działania wykorzystywanych przez nas urządzeń laserowych i tego, jakie reakcje wywołują one w skórze – gdyż nie ma jednego uniwersalnego lasera na każdy rodzaj przebarwień.

Inne rodzaje laserów stosujemy na przebarwienia, które powstają pod wpływem nadmiernej ekspozycji na promieniowanie ultrafioletowe, inne na przebarwienia pozapalne czy hormonalne, a jeszcze inne na te powstałe w wyniku starzenia się skóry.

Warto także pamiętać, że zabiegi laserowe nie mają wpływu na przyczyny powstawania przebarwień. Dlatego też w perspektywie długofalowej kluczowe jest ich ustalenie, a następnie unikanie czynników je wywołujących.

Najczęstszą przyczyną jest promieniowanie ultrafioletowe, dlatego odpowiednia ochrona słoneczna – jak i wiele produktów oraz zabiegów, które regulują proces melanogezy – są niezbędne do osiągnięcia dobrego wyniku terapii.

Rodzaje laserów do przebarwień skóry

Jednym z najbardziej znanych i popularnych systemów do pracy z przebarwieniami jest IPL, czyli Intensive Pulse Light. Nie jest on laserem, ale wykazuje podobne działanie. Co więcej – ze względu na pochłanialność jego energii przez zarówno melaninę, hemoglobinę, jak i wodę – jest stosowany w przypadku wielu problemów estetycznych. W zależności od rodzaju tkanki, którą chcemy usuwać, należy dobrać filtry nadające odpowiednią długość fali – od 515 przez 530, 560, 590 do 640 nm. Analogiczne długości fal używane są także w przypadkach przebarwień.

IPL świetnie sprawdza się w przypadkach przebarwień naskórkowych, których przyczyną jest nadmierna i wieloletnia ekspozycja na słońce. Problemy takie jak przebarwienia starcze czy zmiany soczewicowate, które pojawiają się w miejscach najbardziej narażonych na promieniowanie UV, często już po jednym zabiegu ulegają zdecydowanemu rozjaśnieniu, a niektóre z nich usuwane są całkowicie.

Stosowanie IPL przynosi wspaniałe rezultaty również w przypadku fotouszkodzonej skóry twarzy i dekoltu, gdzie oprócz przebarwień występują także rumień i teleangiektazje. Należy jednak pamiętać, że system IPL może być stosowany tylko w stosunku do jaśniejszych skór – najczęściej od I do III typu według skali Fitzpatricka.

Lasery Qswitch to kolejna kategoria urządzeń, które – zastosowane do usuwania przebarwień – osiągają w tym bardzo dobre efekty. Lasery te nie prowadzą do występowania w skórze tak wysokiej temperatury, jak w przypadku systemu IPL, dlatego mogą być stosowane jako remedium na przebarwienia pozapalne czy hormonalne.

I tak laser Qswitch KTP o długości fali 523 nm będzie stosowany wobec pojedynczych przebarwień naskórkowych w przypadku jaśniejszych fototypów skóry, natomiast laser Nd:Yag, pracujący falą o długości 1064 nm – wobec głębiej położonych przebarwień skórnych, jak znamię Oty czy Ito, i może być wykorzystany na wszystkie fototypy skóry.

Niewątpliwe dużym przełomem w leczeniu przebarwień okazało się wprowadzenie na rynek laserów Qswitch najnowszej generacji – laserów pikosekundowych, w szczególności zaś lasera pikosekundowego o długości fali 755 nm. Laser ten cechuje się bardzo dobrym powinowactwem w stosunku do melaniny, a jego energia penetruje na tyle głęboko w głąb skóry, że przynosi rewelacyjne efekty w pracy z wieloma trudnymi do usunięcia przebarwieniami. Niestety, dużą wadą tych systemów jest ich cena, gdyż niektóre egzemplarze kosztują nawet 2 miliony złotych!

Co z tą melazmą?

Według ASLMS (American Society for Laser in Medicine & Surgary) tylko 30 proc. wszelkich zabiegów laserowych przynosi zadowalające rezultaty, ze względu na złożoną i nie do końca poznaną etiopatologię tego schorzenia skóry. W przypadku melazmy powinniśmy unikać systemów laserowych, których praca wiąże się z pojawieniem się wysokiej temperatury i szeroko występującego stanu zapalnego. Z tego względu najlepsze rezultaty zapewniłoby w tym przypadku zastosowanie laserów pikosekundowych.

Jedną z nowości stosowanych w leczeniu melazmy jest laser tulowy, z falą długości 1927 nm, za pomocą którego wprowadza się w głębsze warstwy skóry składniki aktywne, takie jak kwas traneksamowy (szczególnie w przypadku melazmy mającej podłoże naczyniowe), a także inhibitory melaniny, jak kwas kojowy, kwas azelainowy czy arbutyna.

Z mojego doświadczenia wynika, że połączenie aleksandrytowego lasera pikosekundowego z laserem tulowym przynosi dużo lepsze i trwalsze efekty niż użycie tylko jednej z tych technologii.

Lasery frakcyjne, zarówno ablacyjne, jak i nieablacyjne, mogą niewątpliwe przynosić dobre rezultaty w pracy ze skórą dotkniętą zmianami przebarwieniowymi. Należy jednak pamiętać, że główną tkanką docelową w przypadku ich zastosowania jest woda, a nie melanina, dlatego ich praca nie polega na usuwaniu samych przebarwień, ale na regeneracji i przebudowie skóry. Sama, w swojej praktyce, łączę te lasery – w zależności od przebarwienia – z systemem IPL czy laserami Qswitch.

Lasery to niezastąpione urządzenia, umożliwiające poprawę i wyrównanie kolorytu skóry w szybki i bezpieczny sposób. Jednakże bardzo ważna jest tutaj konsultacja przedzabiegowa z klientem, w toku której kluczowe będzie wyjaśnienie procesu zabiegowego, złożoności problemu i zbalansowanie jego oczekiwań – tak, aby finalnie był on zadowolony.