Z tego artykułu dowiesz się:

• Jakie procesy biochemiczne wpływają na przyspieszenie starzenia się skóry?

• Co określa się terminem eksposomu?

• Co kryję się za skrótami ROS i MMP i AGE?

• W jaki sposób możemy hamować proces glikacji?

Procesy biochemiczne przyspieszające starzenie się skóry | W ostatnich latach nastąpił znaczny postęp i wyraźny rozwój w dziedzinie kosmetologii, biotechnologii i medycyny przeciwstarzeniowej. Współpraca specjalistów różnych dziedzin owocuje coraz skuteczniejszymi recepturami, bogatymi w wyselekcjonowane składniki aktywne, które mają stymulować naturalne mechanizmy obronne i naprawcze skóry, wpisując się tym samym w nadrzędną ideę anti-agingu – skuteczną profilaktykę.

Starzenie jest wynikiem kumulujących się przez lata uszkodzeń DNA. Powodują je zarówno czynniki zewnętrzne, jak i wewnętrzne, prowadząc do upośledzenia funkcji skóry, spowalniając fizjologię, co w rezultacie skutkuje apoptozą. Zrozumienie specyficznych reakcji biochemicznych zachodzących na poziomie komórkowym jest kluczem do zwalczania zmian związanych z przyspieszonym starzeniem się skóry. Oprócz genów, przyczyna leży w naszym eksposomie. Najnowsze badania naukowe sugerują, że środowisko i styl życia mają znaczny wpływ na ekspresję genów i wiek naszej skóry. Według badań, DNA odpowiada tylko w 50 proc. za starzenie. Chociaż oba czynniki wpływają na strukturę i funkcje skóry, eksposom powoduje bardziej wyraźne zmiany związane z fotostarzeniem: zmarszczki, utratę elastyczności, zwyrodnienie zaopatrzenia naczyń i grubości skóry, zmniejszenie właściwości wiążących wodę, teleangiektazje czy przebarwienia. W ostatnich latach nastąpił znaczny postęp w zrozumieniu reakcji biochemicznych odpowiedzialnych za starzenie: reaktywne formy tlenu (ROS), zmniejszona regulacja aktywności enzymów metaloproteinaz macierzy zewnątrzkomórkowej (MMP) oraz powstawanie produktów końcowych zaawansowanej glikacji (AGE).

Skóra w stresie

Kiedy doświadczamy większego stresu środowiskowego, poziomy ROS gwałtownie rosną, powodując znaczne uszkodzenia skóry. Stres oksydacyjny jest główną przyczyną chorób zwyrodnieniowych, w tym starzenia. Badania sugerują, że zmiany wywołane promieniowaniem UV są częściowo spowodowane przez wolne rodniki. Powodują peroksydację lipidów, wynikającą z uszkodzenia błon komórkowych, co prowadzi do przedwczesnego starzenia, nowotworów skóry i apoptozy. Narażenie na zanieczyszczenia powietrza również generuje ogromne ilości ROS. Badania wskazują, że już 2-godzinna ekspozycja na ozon w warstwie przyziemnej redukuje poziomy witamin E i C w skórze o 25 proc. Zwykle organizm potrafi radzić sobie z wolnymi rodnikami za pomocą występujących w skórze przeciwutleniaczy. Jednak w razie ich niedoborów lub gdy ilość ROS jest nadmierna, nastąpi uszkodzenie komórek i tkanek. Miejscowe stosowanie przeciwutleniaczy, w tym kwasu askorbinowego i alfa-tokoferolu, pomaga zapobiegać przyszłym uszkodzeniom. Ostatnie badania wykazały, że witaminy te są niezbędne do stosowania z filtrami przeciwsłonecznymi w celu ochrony skóry przed ROS.

MMP, czyli…

MMP to enzymy kontrolujące degradację macierzy zewnątrzkomórkowej w skórze właściwej, co stanowi podstawę do regeneracji tkanek. Pozbywają się starego kolagenu i elastyny, które są zastąpione przez nowe włókna. W skórze istnieją naturalne inhibitory MMP, ale z wiekiem ich ilość spada, co powoduje, że więcej białek skóry właściwej ulega uszkodzeniu, niż jest produkowane. Bioflawonoidy, w tym proantocyjanidyny z pestek winogron, polifenole z zielonej, czerwonej i białej herbaty oraz fitoestrogeny sojowe, są w stanie kontrolować aktywność MMP. Aby uzyskać najlepsze rezultaty, warto zastosować składniki stymulujące jednocześnie biosyntezę kolagenu, elastyny i kwasu hialuronowego: peptydy biomimetyczne, retinoidy, witaminę C i jej pochodne oraz ekstrakty z soi i drożdży.

Właściwy dobór zabiegów i pielęgnacji domowej zawsze musi być poprzedzony gruntowną diagnostyką. Produkty bogate w składniki aktywne, które wspierają naturalne mechanizmy obronne i regeneracyjne, stanowią podstawę terapii anti-aging.

Przeciw glikacji

Kolagen i elastyna są bardzo podatne na wewnętrzną reakcję chemiczną, zwaną glikacją. Jest to reakcja nieenzymatyczna, zachodząca między białkiem a cukrem. Ta sama glukoza, która dostarcza energii komórkom, może reagować z kolagenem, powodując powstawanie zarówno AGE, jak i ROS, a w konsekwencji sieciowanie białek, utratę elastyczności i zmiany w skórze właściwej. Produkty końcowe zaawansowanej glikacji są toksyczne i powodują pogorszenie jakości skóry. Kontrolowanie powstawania AGE jest stosunkowo nową dziedziną badań. Istnieją składniki, które, jak wykazano, hamują występowanie glikacji. Są to m.in. glukozamina, białka sojowe i specyficzne  cząsteczki peptydowe.

W KILKU SŁOWACH Badania naukowe dowodzą, że nawet 50 proc. widocznych oznak starzenia się skóry pochodzi z eksposomu, a nie tylko z genów, jak wcześniej sądzono. Eksposom może zwiększać ilość wolnych rodników, aktywację metaloproteinaz macierzy zewnątrzkomórkowej oraz procesy glikacji kolagenu i elastyny, prowadząc do przyspieszenia biochemicznych procesów starzenia się skóry. Stosowanie miejscowo przeciwutleniaczy, retinoidów, stabilnych pochodnych witaminy C oraz peptydów biomimetycznych w połączeniu z bezpiecznymi technologiami pomaga zapobiegać i niwelować powstałe uszkodzenia w obrębie naskórka i skóry właściwej.

Badania wykazały, że polipeptyd arginina/lizyna działa jak „pułapka na cukry”, wiążąc się z cukrem w organizmie i uniemożliwiając mu reakcję z białkami oraz sieciowanie kolagenu.

Terapie łączone

Działanie składników aktywnych hamujących występowanie kluczowych reakcji biochemicznych, które są odpowiedzialne za przyspieszone starzenie się skóry, można zoptymalizować, stosując m.in. mikroprądy. Ta bezpieczna i przebadana technologia, wykorzystująca bipolarne impulsy elektryczne o bardzo małym natężeniu, ma udowodnione działanie stymulowania produkcji kolagenu i elastyny, zwiększania angiogenezy, pobudzania mikrokrążenia czy relokacji glikozaminoglikanów w skórze właściwej.