Z tego artykułu dowiesz się:

• Czy pigmenty stosowane w makijażu permanentnym są bezpieczne?

• Jak są wady i zalety pigmentów organicznych i nieorganicznych?

• Na czym polega zjawisko dyspersji?

• Jakie środki ostrożności należy zachować i na co zwracać uwagę wybierając i pracując z danym rodzajem pigmentów?

Co każdy linergista o pigmentach wiedzieć powinien – Makijaż permanentny w ostatnich latach przechodzi istną rewolucję. Coraz więcej kobiet decyduje się na komfort trwałego makijażu. Powoduje to niezwykle prężny rozwój rynku producentów i dystrybutorów pigmentów do mikropigmentacji.

Każdy profesjonalista powinien posiadać szeroką wiedzę o produktach, które oferuje rynek i które sam stosuje. Warto przeanalizować ich skład i właściwości. Nie ma co ukrywać, że jest to temat złożony, ale postaram się go w prosty sposób przybliżyć.

Czym jest barwnik, a czym pigment?

Barwnik to substancja chemiczna, która zmienia kolor odbitego lub przechodzącego światła w wyniku selektywnej absorpcji wybranej długości fali elektromagnetycznej. Jest ona rozpuszczalna, przezroczysta, przepuszczająca światło, barwi sobą ośrodek, ma jednak mniejszą odporność od pigmentów. Barwnik jest łatwy w użyciu. Zazwyczaj stanowi sproszkowane ciało stałe, które następnie należy dodać do spoiw. W ten sposób otrzymuje się koloryzującą emulsję, która po naniesieniu na powierzchnię tworzy kolorowy film.

Pigment jest minerałem.
W odróżnieniu od barwnika jest nierozpuszczalnym kryształem. Ulega zjawisku dyspersji, czyli rozproszeniu w celu barwienia substancji. Pigmenty dzielimy na hydrofilowe – rozpuszczalne w wodzie i hydrofobowe – rozpuszczalne w tłuszczach. Są one kryjącą substancją barwiącą. Te używane w makijażu permanentnym mają wielkość ok. 6–15 mikronów. Mniejsze cząsteczki są niebezpieczne ze względu na to, iż mogą migrować po całym ciele, osadzając się w mózgu, węzłach chłonnych i wątrobie. Większe natomiast zostają w skórze dożywotnio, np. biel tytanowa TiO2 79,87 g/mol.

Podział pigmentów

Pigmenty organiczne są uzyskiwane ze składników organicznych lub syntetycznych, w tym drugim przypadku skład chemiczny jest dokładnie taki sam jak składników organicznych, różnią się jedynie sposobem uzyskania. Cząsteczka w takich pigmentach jest mała i nieregularna, co odpowiada za świetlisty, świeży, intensywny i mocno nasycony kolor. Ze względu na wielkość cząsteczki i jej niższą masę molową należy nimi pracować lżej, warstwowo, gdyż istnieje większe ryzyko migracji. Charakteryzuje je też krótsza trwałość, czyli szybsze wybarwianie. Warto mieć na uwadze, że naturalne ciała stanowią większe ryzyko alergii.  Szeroko znaną i powszechnie stosowaną grupą syntetycznych pigmentów organicznych są barwniki azowe. Są one bezpieczne pod warunkiem, że ich struktura chemiczna nie została naruszona. Barwniki azowe stanowią najważniejszą klasę syntetycznych barwnych związków organicznych. Duże zainteresowanie nimi wynika z możliwości szerokiego zastosowania. Ich zaletą jest mniejsze ryzyko odbarwień, gdyż przy krótszej trwałości po prostu znikają. Stosunkowo prosta jest też metoda ich syntezy, bazująca na dwóch reakcjach chemicznych: diazowania oraz sprzęgania. Zwykle charakteryzują się dużą siłą barwienia oraz dobrymi właściwości użytkowymi. Wyeliminowanie związków opartych na benzydynie spowodowało, że barwniki azowe są ogólnie bezpieczne i w poszczególnych przypadkach dopuszczone do stosowania. Należy jednak pamiętać, że powstające w wyniku ich niekontrolowanego rozkładu nowe związki mogą być wyjątkowo toksyczne dla organizmu. Rozkład wiązania azowego (-N=N-) prowadzi do utworzenia szkodliwych amin aromatycznych. Pigmenty nieorganiczne uzyskuje się ze składników sztucznych. Są one trwałe i dobrze tolerowane przez organizm. Wykazują dużo większą odporność na promieniowanie UV. Wielkość cząsteczki jest około czterokrotnie większa niż w pigmentach organicznych. Dzięki temu dużo łatwiej i szybciej wprowadza się pigment. Ich kolory są zwykle bardziej matowe i przytłumione. Częściej powodują wybarwienia na niebieski lub łososiowy – ze względu na swoją trwałość i częściowy rozpad cząsteczek składowych w danym pigmencie.

CZY PIGMENTY ORGANICZNE I NIEORGANICZNE SĄ BEZPIECZNE?

Ze względu na niewielką ilość pigmentów wprowadzanych przy makijażu permanentnym zawartość poszczególnych składowych jest nikła. Nie przekraczają więc dawki bezpiecznej dla człowieka. Jeśli cząsteczki są w postaci stabilnej, nie powinny stwarzać zagrożenia. Niebezpieczne może być mieszanie na własną rękę przez linergistę pigmentów ze sobą. Niektóre firmy, by uzyskać zarówno świetliste kolory, jak i przedłużoną trwałość, łączą ze sobą pigmenty organiczne i nieorganiczne. Odbywa się to pod ścisłą kontrolą chemiczną, dzięki czemu nie ma ryzyka wchodzenia w niepożądane reakcje.

INFO

Barwa – wrażenie powstające w ludzkim umyśle wskutek oddziaływania na narząd wzroku promieniowania o długości fali = 400-700 nm, tzw. promieniowania widzialnego. Analiza badań diagnostycznych wskazuje, że prześwietlenie rentgenowskie nie ma wpływu na makijaż, natomiast rezonans magnetyczny podgrzewa tlenki metali, co może powodować poparzenia skóry i zmianę jego składu chemicznego, a uzyskany w badaniu obraz bywa zniekształcony.

Nawet najlepsze pigmenty mogą zostać „zniszczone” nieodpowiednią technicznie pracą, złym doborem do subtonu i rodzaju skóry, a także nadużywaniem środków znieczulających.

Pigment idealny? 

Są zwolennicy i przeciwnicy pigmentów organicznych, jak i nieorganicznych. Nie ma złotego środka w ich wyborze. Na sukces zabiegu składa się wiele czynników. Nawet najlepsze pigmenty mogą zostać „zniszczone” nieodpowiednią technicznie pracą, złym doborem do subtonu i rodzaju skóry, a także nadużywaniem środków znieczulających. Tak więc zamiast szukać winy w buteleczkach, należy nauczyć się specyfiki pracy na każdym z produktów.

REGULACJE PRAWNE

Obecnie farby do tatuażu w Polsce i w wielu krajach europejskich nie podlegają badaniom, mimo że są dla organizmu bardziej inwazyjne niż kosmetyki, które stosuje się wyłącznie na skórę, gdzie barierę ochronną stanowi naskórek. Warunkiem dopuszczenia tuszu do sprzedaży jest jego odpowiednie oznakowanie oraz wykluczenie produktów zawierających substancje, których stosowanie jest prawnie zabronione. Jakość tuszu jest uzależniona od norm obowiązujących danego producenta. Prawo Unii Europejskiej zobowiązuje właścicieli gabinetów tatuażu do posiadania karty charakterystyki dla każdego stosowanego tuszu. W sekcji 3.2 karty widnieją tylko te składniki, które należy wymienić zgodnie z rozporządzeniem 2015/860/UE.