Z tego artykułu dowiesz się:

• gdzie szukać przyczyn powstawania trądziku młodzieńczego?

• jakie składniki warto uwzględnić w pielęgnacji równoważącej mikrobiotę?

• po jakie doustne suplementy warto sięgnąć?

Spis treści

Wspieranie mikrobioty skórnej w zapobieganiu rozwojowi trądziku –
W obecnych intensywnych i stresujących czasach coraz częściej słyszymy o potrzebie niezbędnej równowagi. Podobnie jest ze skórą: aby była zdrowa, potrzebuje odpowiedniego balansu – ale co on właściwie oznacza w kontekście naszej skóry?

Najnowsze badania naukowe donoszą, że zdrowa skóra zaczyna się od zrównoważenia trzech czynników: silnej bariery ochronnej, optymalnego nawilżenia i eubiozy mikrobiomu. Jeśli którykolwiek z tych czynników zostanie zaburzony, skóra będzie zagrożona, co w konsekwencji może prowadzić do zaostrzenia problemów skórnych, w tym Acne vulgaris. Jak możemy wpływać na skład mikrobioty skórnej, aby przeciwdziałać rozwojowi trądziku?

Bakterie w akcji

Od momentu odkrycia, Propionibacterium acnes przeszły różne zmiany nazwy i obecnie znane są jako Cutibacterium acnes. Mają swoje implikacje w powszechnym zaburzeniu równowagi skóry, jakim jest trądzik pospolity. Jako bakterie lipofilne, zasiedlają obszary bogate w jednostki włosowo-łojowe i ich ujścia. Komensale te, stanowiące część zdrowego mikrobiomu, są beztlenowymi, nieruchomymi bakteriami Gram-dodatnimi. Zwiększone wydzielanie sebum lub zaczopowanie ujść mieszków włosowo-łojowych może powodować ich wzrost i namnażanie się. Udowodniono, że te beztlenowce wydzielają lipazę, która hydrolizuje trójglicerydy zawarte w sebum do glicerolu i kwasów tłuszczowych, co powoduje stan zapalny i podrażnienie mieszków włosowych. Ponadto, u osób w zaawansowanych stadiach trądziku obserwuje się nadwrażliwość na C. acnes. Wówczas wiele składników i białek ściany komórkowej bakterii, a nawet ich DNA jest rozpoznawane przez układ odpornościowy chorego jako antygen („wróg”). W odpowiedzi wytwarzana jest duża ilość cytokin prozapalnych, a aktywacja limfocytów skutkuje uwalnianiem enzymów i wolnych rodników, które powodują rozległe uszkodzenia otaczających tkanek. To stymuluje produkcję jeszcze większej liczby cytokin, co może stać się błędnym kołem, ułatwiając bakteriom proliferację.

Terapię wspomagającą stanowić będą zabiegi nawilżające i odbudowujące barierę lipidową. Warto sięgnąć po składniki stymulujące produkcję NMF (naturalny czynnik nawilżający), takie jak: kwas hialuronowy, sód PCA, kwas mlekowy, mocznik, alantoina czy cukry roślinne.

Trądzik – Kto jest winny?

C. acnes zostały zidentyfikowane jako jedne z głównych czynników wywołujących trądzik. Jednak rosnąca wiedza na temat mikrobiomu ludzkiej skóry rodzi pytania o rolę innych komensali skórnych, takich jak Staphylococcus epidermidis, w etiopatogenezie tej choroby. Ostatnie badania wskazują, że trądzik może być wynikiem zachwianej równowagi między C. acnes a S. epidermidis. W zdrowej skórze S. Epidermidis kontroluje proliferację C. acnes wytwarzając kwas bursztynowy, który hamuje ich wzrost. Jednak kiedy rozwija się trądzik, widzimy nadmierną kolonizację C. acnes na skórze z przewagą filotypu IA1, co wiąże się z utratą różnorodności, prowadząc do dysbiozy.

Pomocne składniki w walce z trądzikiem

Wpływając na mikrobiom możemy pomóc zoptymalizować ogólny stan zdrowia skóry z trądzikiem. Kluczową strategią będzie stosowanie zabiegów równoważących mikrobiotę wsparte stosowaniem tego typu produktów w codziennym schemacie pielęgnacji domowej. Wybierać można wśród preparatów z: prebiotykami (inulina, glicerol, ksylitol, galaktoarabinan, laktilol), probiotykami (Lactobacillus Extract Filtrate, Saccharomyces Ferment Lysate Filtrate, Lactococcus Lactis, Hydrolyzed Yeast Protein) lub synbiotykami, stanowiącymi połączenie tych dwóch poprzednich. Terapię wspomagającą stanowić będą zabiegi nawilżające i odbudowujące barierę lipidową. Warto sięgnąć po składniki stymulujące produkcję NMF (naturalny czynnik nawilżający), takie jak: kwas hialuronowy, sód PCA, kwas mlekowy, mocznik, alantoina czy cukry roślinne, aby nawodnić skórę, która często jest odwodniona licznymi kuracjami przeciwtrądzikowymi. Przywrócenie bariery ochronnej osiągniemy dzięki stosowaniu produktów z niekomedogennymi olejami o wysokiej zawartości kwasów: linolenowego, linolowego lub gamma-linolenowego (z wiesiołka, sezamowy, z nasion słonecznika, z ogórecznika). Działania te pozwolą na kontrolę odwodnienia i inwazji patogenów oraz przyczynią się do zmniejszenia sekrecji sebum oraz poprawy jego jakości, przeciwdziałając powstawaniu zmian. Ograniczenie procedur związanych ze stosowaniem peelingów chemicznych, retinoidów, mikrodermabrazji czy laseroterapii, szczególnie w przypadku trądziku zapalnego, zapobiegnie dysbiozie skórnej mikrobioty.

Olejek z drzewa herbacianego

W terapii trądziku pospolitego wykorzystuje się również działanie antybakteryjne olejku z drzewa herbacianego. Udowodniono, że w stężeniu 1-5 mg/ml wykazuje działanie bakteriobójcze w stosunku do 32 szczepów bakterii C. acnes. Jego aktywność przeciwtrądzikowa olejku z drzewa herbacianego została również sprawdzona w badaniu porównującym skuteczność działania 5% olejku z drzewa herbacianego i 5% nadtlenku benzoilu. Oba składniki skutecznie zmniejszały liczbę zmian zapalnych, a także zamkniętych i otwartych zaskórników, jednak olejek z drzewa herbacianego dawał mniej skutków ubocznych odczuwanych przez chorych biorących udział w eksperymencie.

Suplementacja

Obecne metody farmakoterapii obejmują stosowanie miejscowych i ogólnoustrojowych leków przeciwbakteryjnych, które zmniejszą kolonizację i aktywności C. acnes. Jednak ogólna czy miejscowa antybiotykoterapia będzie wyjaławiać skórę działając zerojedynkowo i niszcząc „dobre” składniki mikrobioty. W przypadku tych klientów niezbędne będzie włączenie do codziennej pielęgnacji przynajmniej jednego produktu równoważącego mikrobiom skóry. Suplementacja doustna pre-, pro- lub synbiotyków wydaje się być tu koniecznością, jednak warto ją również rekomendować prewencyjnie w przypadku wszystkich klientów z trądzikiem, przynosząc wymierne korzyści dla skóry, czemu dowodzą liczne badania naukowe.