Wojna na Ukrainie spowodowała wprowadzenie szczególnych przepisów ułatwiających zatrudnienie obywateli tego kraju w Polsce.

Do zatrudnienia obywatela Ukrainy wystarczające jest zawiadomienie o tym fakcie powiatowego urzędu pracy (PUP) w terminie 14 dni od podjęcia przez niego pracy. Zawiadomienia należy dokonać przez portal praca.gov.pl.

Zatrudnienie obywatela Ukrainy – Procedura uproszczona

Uproszczona procedura dotyczy nie tylko obywateli Ukrainy, którzy wjechali do Polski 24 lutego lub później, ale także osób, które przebywają legalnie w Polsce na innej podstawie. Możliwe jest także zatrudnienie na podstawienie zawiadomienia do PUP małżonka obywatela Ukrainy, który nie ma obywatelstwa ukraińskiego, jeśli przybył do Polski w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na Ukrainie i przebywa w Polsce legalnie.

Zmiana pracodawcy przez obywatela Ukrainy

Należy zwrócić uwagę, iż pracownik zatrudniony na podstawie zgłoszenia do powiatowego urzędu pracy nie jest związany ze swoim pierwszym pracodawcą. W okresie 18 miesięcy, licząc od 24 lutego 2022 roku, może swobodnie zmienić pracodawcę, korzystając z ogólnego dostępu do rynku pracy dla obywateli Ukrainy.

Na pracodawcy ciążą związane z zatrudnieniem obowiązki, do których zalicza się:

Tytuł pobytowy to dokument uprawniający do pobytu na terytorium Polski lub innego kraju UE. Dokumentem takim może być m.in.: zezwolenie na pobyt stały, zezwolenie na pobyt czasowy, paszport w przypadku wjazdu i pobytu na terytorium Polski w ruchu bezwizowym, zaświadczenie o korzystaniu z ochrony czasowej wydane przez Urząd do Spraw Cudzoziemców.

Obywatele Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Polski w okresie od 24 lutego 2022 roku, korzystają z ochrony czasowej. Oznacza to, że ich pobyt w Polsce jest legalny przez okres 18 miesięcy, licząc od 24 lutego 2022 roku, zatem do 23 sierpnia 2023 r. Data rzeczywistego przekroczenia granicy nie jest istotna.

Pobyt obywateli Ukrainy w Polsce jest legalny przez okres 18 miesięcy, licząc od 24 lutego 2022 roku, zatem do 23 sierpnia 2023 r. Data rzeczywistego przekroczenia granicy nie jest istotna.

Zatrudnienie obywatela Ukrainy – Żeby było zgodnie z prawem

W praktyce najwięcej wątpliwości budzą kwestie prawne dotyczące:

1. Legalnego zatrudnienia osoby, która nie wjechała do Polski bezpośrednio z Ukrainy (podróż odbyła się przez terytorium innych krajów).

Zgodnie z obwiązującymi przepisami, wjazd do Polski bezpośrednio z Ukrainy nie jest już warunkiem koniecznym dla objęcia obywateli tego kraju szczególną ochroną.

Każdy obywatel Ukrainy przebywający w Polsce legalnie jest uprawniony do podjęcia zatrudnienia wyłącznie na podstawie powiadomienia o tym fakcie powiatowego urzędu pracy przez pracodawcę/zleceniodawcę;

2. Możliwości zatrudnienia osób, które nie posiadają numeru PESEL.

Obowiązująca specustawa pozwala na zatrudnianie obywatela Ukrainy, który nie posiada numeru PESEL. W takim przypadku powiadomienie składane do powiatowego urzędu pracy powinno zawierać informację, że dana osoba nie posiada numeru PESEL. Należy wówczas wskazać dane dokumentu podróży lub innego dokumentu pozwalającego na ustalenie tożsamości osoby, której zawiadomienie dotyczy (paszportu, dokumentu tożsamości, dowodu osobistego, tymczasowego dowodu osobistego, tymczasowego zaświadczenia tożsamości, karty pobytu tymczasowego, karty pobytu stałego, legitymacji szkolnej, książeczki wojskowej, innego dokumentu tożsamości);

3. Wymiaru czasu pracy, na który może być zatrudniony obywatel Ukrainy.

Obywatela Ukrainy można zatrudnić zarówno na pełny etat, jak i część etatu;

4. Rodzaju umowy, na podstawie której można zatrudnić obywatela Ukrainy.

Obywatel Ukrainy może być zatrudniony na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia.